شرایط مصادره اموال چگونه می باشد، در چه جرایمی قاضی پرونده حکم به مصادره اموال می دهد، هنگامی که فردی مرتکب جرمی می گردد، و از آن طریق منفعت یا مالی را کسب می نماید، قانونگذار برای آن ضمانت اجرای سنگینی قرار داده است، که در ادامه به توضیحات بیشتر آن می پردازیم.
شرایط مصادره اموال
قانونگذار در اصل ۴۹ قانون اساسی بیان دارد، اگر فردی مرتکب جرمی گردد، و از آن طریق دارایی نامشروع (غیرقانونی) کسب نماید، باید آن اموال را به صاحبان آن بازگرداند، و در صورتیکه مالک اموال موجود نباشد، اموال توقیف یا ضبط شده، به نفع دولت مصادره می شود، و به حساب بیت المال واریز می شود.
انواع مصادره اموال
همان طور که با توضیحات شرایط مصادره اموال آشنا شدید، مصادره اموال به صورت کلی به دوسته تقسیم بندی می شود، که در ادامه به توضیحت بیشتر آن می پردازیم.
الف. مصادره عام، اگر فردی مرتکب یک جرمی گردد، تمام دارایی او ضبط و به نفع دولت مصادره می شود، به عنوان مثال، اگر فردی اختلاس نماید، و جرم او اثبات شود، هر دارایی که داشته باشد، به نفع دولت مصادره خواهد شد.
نکته: اگر فرد دارایی های دیگری داشته باشد، که از محل دیگری کسب کرده باشد، در این نوع مصادره، آن اموال نیز مصادره می شود.
ب. مصادره خاص، هنگامی که فردی مرتکب جرمی می گردد، یا بواسطه ی آن جرم دارایی برای خود کسب می نماید، قانونگذار بر خلاف مصادره عام، تنها دارایی هایی که از آن جرم به دست آورده است، را ضبط و به نفع دولت مصادره می نماید.
به عنوان مثال، در جرایم قاچاق مواد مخدر، قمار و سایر جرایم ذیل، اگر فردی از این جرایم دارایی کسب نماید، فقط اموال به دست آمده از طریق همین جرایم مصادره می شود، لذا اموالی که مرتکب از را قانونی به دست آورده است، ضبط و مصادره نمی شود.
جرایم شمول مصادره اموال
اگر فردی مرتکب جرمی گردد، که قادر به پرداخت بدهی آن به موجب ماده ۲۱۴ قانون مجازات اسلامی، نباشد، از مصادره اموال وی، بدهی های آن به طلبکاران پرداخت می شود.
شایان ذکر است، در صورتیکه فردی مرتکب جرمی گردد، یا درآمدی از روش های ذیل کسب نماید، به موجب اصل ۴۹ قانون اساسی، اموال وی مصادره می گردد.
- الف. ثروت های ناشی از ربا
- ب. غصب
- پ. اختلاس
- ت. سرقت
- ث. قمار
- ج. سوء استفاده از موقوفات
- چ. سوء استفاده از مقاطعه‌کاری‌ها و معاملات دولتی
- ح. فروش زمین‌های موات و مباحات اصلی
- خ. دایر کردن اماکن فساد
- د. سایر موارد غیرمشروع
- حال اگر فردی مرتکب یکی از اعمال فوق گردد، اموال به دست آمده او از طریق همان جرم مصادره می شود.
دادگاه صالح به رسیدگی شرایط مصادره اموال
بر اساس رای وحدت رویه شماره ۶۸۲ مورخ ۱۳۸۴/۱۰/۶ هیات عمومی دیوان عالی کشور، طبق بند ۶ ماده ۵ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب، رسیدگی به دعاوی مربوط به اصل ۴۹ قانون اساسی از جمله ثروت‌های ناشی از ربا، در صلاحیت دادگاه انقلاب میباشد و بر طبق ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی رسیدگی به جرم رباخواری در صلاحیت محاکم عمومی است.
اعتراض به شرایط مصادره اموال
اگر فردی مرتکب جرایم فوق گردد، و اموال وی به موجب دستور دادستان ضبط و توقیف شده باشد، اعتراض به شرایط مصادره اموال امکان پذیر نمی باشد، ولیکن چنانچه، دارایی های شخص در زمره ی جرایم فوق نباشد (مصادره خاص)، وی قادر به اعتراض به مصادره اموال می باشد، و اعتراض او در دیوان عالی کشور رسیدگی می شود.
کلام پایانی
اگر مرتکب جرمی شده اید، که در موارد فوق ذکر نشده است، و می خواهید از شرایط مصادره اموال آگاه شوید، می توانید، سوال خود را مطرح نمایید، و کارشناسان داپکده پاسخ سوال شما را می دهند، و در صورتیکه نیاز به اخذ وکیل داشتید، می توانید موضوع خود را با کارشناسان مجموعه در ارتباط بگذارید.
