نمونه قرارداد کار یا استخدامی مهم ترین ابزاری است که کارگر و کارفرما به وسیله آن میتوانند از حقوق و تعهدات خود با اطمینان خاطر بهرمند شوند، زیرا در صورتی که نمونه قرارداد کار به درستی نگارش شود، میتواند تمامی دغدغه طرفین به جهت مطالبه حقوق خود را برطرف کند، از این رو ما در این مقاله قصد داریم به برسی موضوع نمونه قرارداد کار و انواع قرارداد استخدامی در کشور بپردازیم و تمامی سوالات شما را در این زمینه پاسخ دهیم
نمونه قرارداد کار – بررسی قرارداد استخدامی و شرایط آن
تمام افراد سعی دارند تا با ارائه خدمات و یا انجام یک سری از امورات نیاز های دیگران را برطرف نماید و در ازای انجام این کار با دریافت دستمزد یا اجرت، سایر نیاز های خود را که توانایی برطرف کردن آن را به تنهایی ندارد، برطرف نمایند، در واقع این رابطه چرخه ای است که تک تک افراد از کارگران تا کارفرمایان را شامل میشود، و تنها نوع کار و نحوه مدیریت آن ممکن است متفاوت باشد،
لذا بدیهی است که باید برای احقاق حقوق افراد و برقراری نظم و ثبات، مراودات افراد با یکدیگر، چهار چوب مشخصی وجود داشته باشد، این چهار چوب میتواند الزاماتی باشد که توسط قانونگذار تعیین شده است و یا اینکه به وسیله توافقات افراد با یکدیگر به وجود آماده باشد.
بدین منظور در سال ۱۳۶۹ قوانینی تصویب گردید که به ساماندهی روابط کار و استخدامی در بخش خصوصی پرداخته شد و حقوق و تکالیف کارگر و کارفرما را مشخص نمود، در این قانون کارگر به هر شخصی گفته میشود که برای دریافت مزد یا اجرت خدمتی را انجام میدهد و کارفرما نیز به شخصی اطلاق میشود که در ازای انجام امورات خود مزد و اجرتی را پرداخت میکند، همچنین در این قانون به جزئیاتی از قبیل ساعت کاری، مرخصی، اتمام قرارداد، حقوق و مزایا، بیمه، قرارداد کار و.. پرداخته شده است.
افزون بر این قوانین دیگری نیز در زمینه استخدام و همچنین بکار گیری نیرو به صورت پروژه ای توسط قانونگذار تصویب شده است که هر یک حقوق و تکالیفی مختلفی را برای افراد ایجاد میکند که اطلاع از آنها به جهت تعاملات صحیح و همچنین جلوگیری از ضرر و زیان، لازم و ضروری است.
نمونه قرارداد کار در تعریف ساده توافقاتی است که کارگر و کارفرما به جهت تعیین حقوق و تکالیف خود در ابتدا امر مشخص کرده، و آن را به صورت مکتوب در می آورند تا بر اساس آن عمل کنند، و در صورتی که هر یک از طرفین بر خلاف قرارداد تعهدات خود را ایفا ننماید، طرف دیگر بتواند از طریق مرجع صالح طرف دیگر را ملزم به ایفای تعهدات یا پرداخت خسارت کند.
اهمیت قرارداد کار در روابط کارگر و کارفرما
در بعضی مشاغل، کارفرمایان و مدیران مربوطه در هنگام جذب نیرو جدید به صرف مذاکرات و بیان شرایط کار اکتفا میکنند که میتوانند هر کدام از طرفین را در ادامه کار با مشکلاتی مواجه کند که موجب خسارت و ضرر و زیان جبران ناپذیری شود، این معضلات از قبیل عدم انجام تعهدات توسط نیرو کار، عدم پرداخت حقوق و مزایا، بیمه، مشخص نبودن مسئول پرداخت خسارات و ضرر و زیان وارده، ابهام در وظایف و تعهدات طرفین و.. اشاره کرد.
با وجود اینکه بسیاری از کارفرمایان به کارگران و کارمندان خود اعتماد کامل دارند و حتی در مواردی تمام مسئولیت انجام کار را به تنهایی به آنها میسپارند، اما عقل و منطق حکم میکند علاوه بر اعتماد به نیرو خود به عاملی معتبر متوسل شوند تا در صورتی که نیرو به هر دلیلی به تعهدات خود عمل ننمود و موجب بروز ضرر و زیان شود بتوان از این طریق طرف مقابل را ملزم به پرداخت خسارت وارده نمود.
از طرفی بهرهمندی کارگران از قرارداد کار باعث میشود تا از حقوق و تکالیف خود آگاه باشند و در صورت عدم انجام تعهدات توسط طرف مقابل بتوانند حقوق خود را از مراجع زیر صلاح مطالبه کنند، به طور کلی قرارداد کار باعث شفافیت بیشتر و همچنین ایجاد ضمانت اجرای مناسب جهت عدم انجام تعهدات همه طرف ها میگردد که خود عاملی بازدارنده جهت عدم انجام تعهدات به دلیل تر از تبعات و ضمانت اجرای سخت موجود در قرارداد میباشد.
انواع قرارداد کار در ایران
در کشور ما عقود و قرارداد های مختلف بسیاری در زمینه استخدام و بر عهده گرفتن انجام کار به صورت معین، تمام وقت و همچنین پاره وقت وجود دارد، که هر یک با توجه به موقعیت شغلی و نحوه و نوع ارائه خدمات، قواعد و قوانین آن متفاوت میباشد. از این نمونه قرارداد کار میتوان به قرارداد استخدام کشوری، استخدام عادی، کار پیمانکاری، قرارداد جعاله و.. اشاره نمود، که در ادامه به بررسی هر یک میپردازیم.
نمونه قرارداد استخدام دولتی
همان طور که گفته شد همه اشخاص قادر به برآورده کردن تمامی نیاز های خود نمیباشند و حتما میبایست برای رفع آن از دیگران کمک بگیرند، فلذا بزرگترین شخص حقوقی در کشور نیز از این قاعده استثنا نبوده و دولت برای اداره امورات کشور و ارائه خدمات خود نیازمند به کارگیری افراد در پست ها و جایگاه های مختلف میباشد، بنابراین با توجه به نیاز ویژه دولت برای به کارگیری و استخدام نیرو و پرسنل خود در تعداد بسیار کلان، دولت قوانین و مقررات به خصوصی را در زمینه استخدام نیرو های خود دارد
قوانین و مقررات ناظر بر استخدام، و فعالیت در دستگاه ها و ارگان های دولتی بر اساس قانون استخدام کشور میباشد، این قانون مختص اشخاصی است که به وسیله آزمون های علمی و عملی و همچنین معرفی نامه و سایر روش جذبی در دولت استخدام میشوند
نمونه قرارداد کار عادی
قرارداد های کار عادی مهم ترین و رایج ترین قرارداد مرتبط با استخدام نیرو ها مطابق قانون کار است که در آن به صورت کامل و جامع به ضوابط و مقررات نحوه پرداخت حقوق و مزایا و همچنین میزان مرخصی، انجام تعهدات، بیمه و .. پرداخته است، تفاوت اصلی قرارداد کار عادی با قرارداد استخدام دولتی در این است که این قرارداد مختص افرادی میباشد که در بخش خصوصی قصد دارند استخدام شوند و یا کارفرمایانی که نیاز به جذب نیرو دارند، در واقع با توجه به اینکه غالب اقتصاد و صنعت کشور توسط بخش خصوصی و افراد عادی انجام میگیرد لذا این قرارداد کاربرد بیشتری در کشور ما دارد.
دامنه شمول و کاربرد قرارداد کار استخدام عادی تمامی اشخاص اعم از اشخاص حقوقی از قبیل شرکت ها و موسسات غیر انتفاعی و همچنین تمامی افراد متخصص مانند دکترین و مهندسین و کارگران عادی را نیز در برمیگرد، و تفاوتی ندارد شخص مورد نظر در سمت استخدام مدیر عامل یا معاون باشد و یا اینکه کارگر ساده باشد در هر صورت تمامی قوانین کار و قرارداد استخدام شامل حال او تمامی اشخاص میشود.
قرارداد کار پیمانکاری
در بعضی موارد نیاز اشخاص برای بکار گیری نیرو ها تنها به صورت پروژه و یا موقت بوده و استخدام افراد با توجه به موقعیت و نیاز کارفرما به صلاح نمیباشد، فلذا بهترین راه حل برای بهره گرفتن از افراد برای انجام کار به صورت پروژه ای یا موقت نمونه قرارداد پیمانکاری میباشد که قوانین و مقررات تابع شرایط قواعد عمومی پیمان است و بعضی از شرایط آن از قبیل پرداخت حقوق و مزایا و همچنین بیمه نمود کارگر در این قرارداد متفاوت است
تفاوت عمده قرارداد استخدام کار عادی با قرارداد پیمانکاری در این است که تمامی جزئیات از قبیل وظایف و تعهدات و همچنین پرداخت حقوق و مزایا بر اساس توافق طرفین تعیین میگیرد، در صورتیکه در قرارداد استخدام حد اقل و حد اکثری برای پرداخت حقوق و مزایا توسط کارفرما وجود دارد که میبایست رعایت شود، همچنین تفاوت اصلی دیگر در قرارداد پیمانکاری این است که کارفرما هیچگونه تعهدی در قبال بیمه نمونه نمودن پیمانکار برعهده ندارد ولی در قرارداد استخدامی حتما میبایست کارگر توسط کارفرما بیمه شود.
قرارداد کار جعاله
قرارداد جعاله قراردادی است که در آن یکی از طرفین (جاعل) وظیفه و یا انجام کاری را به طرف دیگر (عامل) در قبال اجرت مشخصی واگذار میکند که به کار یا وظیفه مورد نظر جعل نیز گفته میشود، قرارداد جعاله یکی از قرارداد های معین در قانون مدنی است که شباهت های بسیاری به قرارداد پیمانکاری دارد اما قواعد و مقررات آن با قرارداد پیمان متفاوت است اما بسیاری از افراد برای انجام کار مورد نظر خود مانند خرید ملک، آبیاری درختان، ساخت تاسیسات و.. از این قرارداد بهره میبرند.
ویژگی های نمونه قرارداد کار استخدامی
در قانون کار تمامی قوانین و مقررات مربوط به روابط میان کارگر و کارفرما در کارگاه و یا خارج از آن پیش بینی شده است فلذا کسی نمیتواند قرارداد استخدامی بر خلاف این قوانین تنظیم نماید، همچنین در قانون کار به ویژگی ها و نحوه تنظیم قرارداد استخدام پرداخته شده است که از مهم ترین آنها شامل طرفین قرارداد، موضوع قرارداد، حقوق و مزایا، تعهدات طرفین، شرایط خصوصی، ضمانت اجرا و.. میباشد که در ادامه به توضیح هر یک میپردازیم.
مدت زمان قرارداد کار
قرارداد استخدام به طور کلی به دو دسته قرارداد استخدام موقت و دائم تقسیم میشود، قرارداد استخدام دائم قراردادی است که پایان همکاری در قرارداد پیش بینی نشده است و به صورت دائم تلقی میشود و کارفرما نمیتواند بدون دلیل قانونی قرارداد را فسخ نماید، اما در قرارداد موقت استخدام مدت اعتبار قرارداد ذکر میشود و پس از پایان این مدت کارفرما و کارگر میتواند در صورت توافق قرارداد خود را تمدید نموده و یا همکاری به خود را پایان دهند.
بیمه در قرارداد کار
بیمه از جمله موضوعات مهم در قرارداد استخدامی است که حتما میبایست مورد توجه کارفرما و کارگر قرار بگیرد، علاوه براین بیمه از مواردی است که در قانون بیمه تامین اجتماعی به محض استخدام کارگر الزامی شده است و کارفرما موظف است پس از استخدام نیرو خود لیست بیمه او را به سازمان تامین اجتماعی ارسال کند در غیر این صورت کارگر میتواند با مراجعه به این سازمان تخلف کارفرما را گزارش کرده و علاوه بر بیمه نمودن خود، کارفرما را جریمه از طریق مراجع قانونی جریمه نماید.
نحوه پرداخت اجرت، مزد یا حقوق و مزایا در قرارداد کار
مهم ترین مسئله ای که در نمونه قرارداد کار اکثرا موجب ایجاد اختلاف میان کارگر و کارفرما میگردد، موضوع پرداخت حقوق و مزایا است، از این رو قانونگذار، ریز جزئیات میزان و نحوه پرداخت حقوق و مزایا کارگر را در قانون کار مشخص کرده است و با توجه به اینکه شرایط اقتصادی و تورم در جامعه می‌طلبد تا حقوق کارگران نیز به نسبت افزایش یابد، وزارت کار و رفاه اجتماعی هر ساله پایه حقوق کارگران را به همراه حقوق و مزایا آنها به نرخ روز اعلام میکند، که کارفرما مکلف است در هنگام پرداخت حقوق حداقل میزان قانون کار را برای کارگر ساده رعایت نماید.
بنابراین به جهت اینکه مشکلاتی در آینده در خصوص حقوق و مزایا کارگر ایجاد نشود لازم است تمامی موارد از قبیل پایه حقوق، حق مسکن، حق اولاد، سنوات، عیدی، مبلغ بیمه، کمک خانوار و .. در نمونه قرارداد کار مشخص شود و به حساب ذکر شده در قرارداد واریز گردد تا چنانچه اختلافی از بابت حاصل گردید بتوان به استناد آن را حل کرد.
نحوه اخراج کارگر، خاتمه و فسخ قرارداد کار
همان طور که گفته شد قرارداد کار به دو دسته دائمی و موقت تقسیم میشود، و در قرارداد موقت پس از انقضا مدت در صورت عدم تمدید قرارداد توسط طرفین رابط کاری و همچنین قرارداد خاتمه پیداد کرده و طرفین هیچ گونه تعهدی جهت انجام وظایف سابق خود ندارند اما در قرارداد کار دائمی به دلیل عدم ذکر مدت، هیچ یک از طرفین بدون دلیل قانون نمیتواند قرارداد را فسخ نماید.
بر اساس ماده ۲۱ قانون کار، قرارداد کار چه دایمی و چه موقت به یکی از موارد زیر خاتمه پیدا میکند:
الف. فوت کارگر
ب. بازنشستگی کارگر
پ. از کارافتادگی کلی کارگر
ت. انقضای مدت در قرارداد های کار با مدت موقت و عدم تمدید
ج. پایان کار در قرارداد هایی که مربوط به کار معین است و پس از انجام آن تمامی میشود
خ. استعفا کارگر
در گذشته با توجه به ماده ۲۵ قانون کار امکان فسخ قرارداد توسط هیچ یک از طرفین بدون داشتن دلیل قانون امکان پذیر نبود، اما با توجه به مصوبه جدید اداره کار کارفرما میتواند در صورت احراز وجود قصور و تقصیر و با هماهنگی نماینده کارگران قرارداد به صورت یکجانبه فسخ کرده و کارگر را اخراج نماید.
نحوه تنظیم قرارداد کار
برای تنظیم هر قراردادی در ابتدا لازم است بر قواعد و قوانین عمومی ناظر بر قرارداد مسلط شد تا ناخواسته قرارداد به نحوی تنظیم نشود که برخلاف قاعد آمره باشد، زیرا در این صورت قرارداد مذکور باطل میشود و هیچ گونه ارزش و اعتباری دیگر ندارد، فلذا شخصی باید قرارداد را تنظیم کند که به قانون کار و اصول عرفیه تنظیم قرارداد کار مسلط باشد که معمولا وکلا و کارشناسان حقوق از عهده این کار بر می آیند، اما به طور کلی برای تنظیم قرارداد کار در ابتدا میبایست مشخصات طرفین به صورت کامل در قرارداد ذکر شود پس از آن بایست موضوع قرارداد و سپس در صورت موقتی بودن قرارداد مدت و اعتبار قرارداد پیش بینی شود.
موارد دیگری از قبیل محل انجام کار، وظایف و تعهدات طرفین، شرایط خصوصی قرارداد و … و در نهایت نسخ قرارداد میبایست در قرارداد نگارش شود تا نمونه قرارداد کار چهارچوب صحیحی داشته باشد، همچنین با توجه به دشواری تنظیم قرارداد صحیح استخدام و اتلاف وقت زیاد برای افراد، مجموعه داپکده با وکلا و کارشناسان متخصص خود در زمینه قرارداد ها اقدام به نگارش بیش از ۲۰۰ نمونه قرارداد آماده استخدام در موضوعات و حرفه های شغلی مختلف کرده است که شما میتوانید با تهیه این قرارداد ها به راحتی و اطمینان خاطر نسبت به استخدام نیرو های خود اقدام نمایید.
نمونه قرارداد استخدام کار درصدی
این قرارداد مناسب افرادی است که قصد دارند ضمن استخدام نیرو و پرداخت حقوق ثابت بخشی از مبلغ فروش و یا ارائه خدمات توسط کارگر را با به او پرداخت نمایند، نکته حائز اهمیت در قرارداد کار درصدی این است که در این قرارداد حتما میبایست کارفرما حقوق پایه قانون کار را به کارگر پرداخت نماید و افزون بر آن در درصدی از فروش کالا ها و خدمات را به کارگر بدهد
برای مشاهده و دریافت قرارداد کار درصدی کلیک کنید
نمونه قرارداد استخدام کار معین
قرارداد استخدام کار معین یکی از انواع قرارداد های موقت است که پس از انجام کار و پایان یافتن وظایف و تعهدات قرارداد نیز خاتمه پیدا کرده و هیچ یک از طرفین پس از آن تعهدی به یک دیگر ندارند، ولیکن با توجه به اینکه قانون ناظر بر این قرارداد قانون کار میباشد، لذا قوانین کار در نحوه پرداخت حقوق و مزایا و همچنین مرخصی، بیمه و .. صادق است.
نمونه قرارداد استخدام کارگر ساده
کارگر ساده یکی از مهم ترین نیاز های اقتصاد و صنعت هر کشور میباشد، زیرا همواره میبایست فردی باشد که مسئولیت انجام کار های فنی و سنگین را برعهده بگیرد، از این رو نمونه قرارداد کار کارگر ساده یکی از مهم ترین قرارداد های استخدامی میباشد که در آن وظایف و تعهدات کارگر و به صورت کامل و با در نظر گرفتن مصلحت تمامی طرفین نگارش شده است
