گاهی اوقات ازدواج موقت بنا به دلایلی باید ثبت گردد، فلذا اگر خلاف این امر انجام شود، ضمانت اجرای عدم ثبت ازدواج موقت برای شخص خاطی چه خواهد بود، فلذا در ادامه به توضیحات بیشتر در این خصوص می پردازیم تا اطلاعات لازمه در این خصوص را کسب نمایید.
ثبت ازدواج موقت
صیغه یا همان ازدواج موقت نوعی عقد نکاح در مذهب شیعه است، که این عقد برای مدت معین و محدودی با مهریه معلوم بین زن و مرد منعقد می شود و پس از جاری شدن صیغه زوجین به یکدیگر محرم شده و امکان زندگی مشترک با یکدیگر برای زن و مرد ایجاد می شود و با پایان مدت علقه زوجیت خود به خود به اتمام رسیده و نیازی به رعایت تشریفات طلاق نیست. فلذا در ازدواج موقت با انقضاء مدن دیگر رابطه زوجیت وجود نداشته و زن و مرد نسبت به یکدیگر نامحرم تلقی می شوند.
شایان ذکر است به دلیل آنکه ازدواج موقت محدود به زمان می شود، معمولا در جایی به ثبت نمی رسد، لکن اگر زن و مرد به دفاتر رسمی ازدواج برای جاری شدن صیغه موقت مراجعه نمایند، تنها ازدواج موقت تنها در دفاتر دفترخانه های ازدواج ثبت می شود و یک دفترچه ای در باب ازدواج موقت به زوجین اعطاء می شود. فلذا ثبتی که در این دفاتر صورت می پذیرد، ثبت رسمی نیست و اصطلاحا قابل استعلام نمی باشد، مگر با مراجعه به همان دفترخانه که صیغه محرمیت را جاری کرده است.
همچنین اگر صیغه قرائت شدن بین زن و مرد بدون مراجعه به دفاتر رسمی ازدواج بوده و توسط یک روحانی جاری شده است، شخص روحانی برگه صیغه محرمیت را به زوجین می دهد، فلذا در این خصوص نیز عملا امکان استعلام ازدواج موقت میسر نمی باشد، اما در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران و در جهت محوریت و استواری روابط خانوادگی، ثبت ازدواج موقت در موارد ذیل الزامی است و این موارد که در قانون حمایت از خانواده آمده است، از قرار ذیل می باشد.
- باردارشدن زوجه
- توافق طرفین
- شرط ضمن عقد
ضمانت اجرای عدم ثبت ازدواج موقت
براساس قانون حمایت از خانواده چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است.
شایان ذکر است، قانونگذار تنها برای عدم ثبت ازدواج دائم ضمانت اجرا در نظر گرفته است، فلذا با وجود اینکه در مواردی که پیش تر گفته شد، ثبت ازدواج موقت الزامی است، اما قانونگذار برای عدم ثبت این واقعه ضمانت اجرایی در نظر نگرفته است. فلذا حتی در مواردی که مرد مکلف به ثبت ازدواج موقت است یا آنکه به موجب حکم دادگاه محکوم به ثبت شده است و از ثبت این واقعه خودداری می نماید، نماینده دادستان به جای شخص حضور نموده و سند مزبور را امضاء می نماید.
فلذا با توجه به مطالبی که پیش تر گفته شد، ضمانت اجرای عدم ثبت ازدواج موقت در قانون پیش بینی نشده است و برای شخص خاطی قانونگذار برخلاف ازدواج دائم ضمانت اجرایی در نظر نگرفته است.
تفاوت ازدواج موقت با ازدواج دائم چیست؟
با توجه به مطالبی که پیش تر گفته شد، یکی از تفاوت های ازدواج موقت با دائم همین ضمانت اجرا است، در نکاح موقت ثبت نکاح الزامی نمی باشد یا حتی در مواردی که ثبت ازدواج موقت الزامی است، ضمانت اجرایی را برای عده ثبت آن وجود ندارد، در حالیکه در نکاح دائم اگر مرد از ثبت ازدواج دائم خودداری نماید، به مجازات عدم ثبت واقعه ازدواج محکوم می شود.
در ازدواج موقت با انقضاء مدت یا بذل مدت رابطه زناشویی به اتمام می رسد و دیگر نیازی به رعایت تشریفات طلاق نیست، در حالیکه ازدواج دائم تنها با طلاق خاتمه می یابد و مستلزم رعایت تشریفات طلاق می باشد.
در ازدواج دائم باید مدت تعیین شود، در غیر اینصورت نکاح باطل است، لکن در نکاح دائم مدت تعیین نمی شود، زیرا این نکاح به صورت دائم برای زوجین جاری می شود.
از ازدواج دائم عدم تعیین مهر خللی به صحت عقد وارد نمی نماید، در حالیکه در ازدواج موقت اگر مهریه تعیین نشود، ازدواج باطل می باشد.
