طلاق مبارات یکی از انواع طلاق در قانون میباشد که دارای قواعد و مقررات خاصی است و باعث میشود این طلاق از سایر انواع طلاق متمایز شود، لذا ما در این مقاله قصد داریم به موضوع طلاق مبارات و آثار آن بپردازیم.
طلاق مبارات چیست؟
علقه زوجیت با انعقاد عقد نکاح بین زوجین آغاز میشود و با و طلاق و فسخ نکاح نیز پایان میپزیرد، لکن طلاق یکی از اصلی ترین راه های انحلال عقد نکاح میباشد که خود به دو قسم بائن و رجعی تقسیم میشود، در طلاق رجعی زوج در مدت عده از حق رجوع به زوجه برخوردار است و پس از رجوع، مجددا علقه زوجیت بین طرفین بر قرار میشود.
ولیکن در طلاق بائن زوج حق رجوع به زوجه را ندارد، و پس از طلاق علقه زوجیت به صورت کامل پایان میبابد، ویژگی اصلی طلاق بائن وجود کراهت و عدم میل و علاقه یکی یا هر دو زوجین به یکدیگر میباشد، که موجب طلاق میشود، لذا طلاق بائن با توجه به کراهت هر یک از زوجین نسبت به یکدیگر دارند خود به دو دسته طلاق خلع و مبارات تقسیم میگردد.
طبق قانون حق طلاق با مرد است، این موضوع بدین معنا میباشد که زوجه نمیتواند بدون رضایت شوهر خود طلاق بگیرد بنابراین در تمامی انواع طلاق رضایت زوج برای طلاق الزامی میباشد، مگر در مواردی که قانون اجازه داده باشد، لذا در طلاق بائن که زوجین نسبت به یکدیگر کراهت دارند، باید به نوعی زوجین برای طلاق به توافق برسند، از این رو زوجه مهریه یا مالی را به زوج میبخشد تا رضایت زوج را برای طلاق جلب نماید.
طبق ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی طلاق مبارات طلاقی است که هر دو طرف نسبت به یکدیگر کراهت دارند، و زوجه مهریه خود یا مالی تا میزان مهریه خود را به زوج میبخشد، بر این اساس در طلاق مبارات هر دو طرفین (زوج و زوجه) از یکدیگر کراهت دارند و زوجه برای اینکه با زوج برای انجام طلاق به توافق برسد، جزء یا کلی مهریه خود یا مالی تا اندازه ارزش مهریه خود را به زوج میبخشد. همان طور که گفته شد طلاق مبارات یکی از اقسام طلاق بائن میباشد لذا امکان رجوع زوج به زوجه وجود ندارد، هر چند قانون گذار شرایط خاصی را برای رجوع در طلاق مبارات در نظر گرفته است که در ادامه به آن میپردازیم.
شرایط طلاق مبارات
طلاق مبارات برای اینکه دارای ارزش و اعتبار لازم باشد بایستی شرایط و قواعد این عقد به درستی رعایت شود که در ادامه به ذکر تعدادی از شرایط طلاق مبارات میپردازیم :
- زوجین باید هر دو نسبت به یکدیگر کراهت داشته باشند و علاقه ای به ادامه زندگی مشترک با یکدیگر نداشته باشند.
- مالی که زوجه به زوج میبخشد نباید از میزان مهریه بیشتر باشد لذا مال مورد بخشش یا باید کمتر از میزان مهریه باشد و یا به اندازه مهریه باشد.
- پس از طلاق زوجه موظف است عده نگه دارد و در این مدت زوج حق رجوع به زوجه را ندارد مگر تحت شرایط خاص.
نحوه طلاق مبارات
نکاح و طلاق هر دو دارای دو جنبه قانونی و شرعی میباشند لذا علاوه بر اینکه طلاق باید به صورت شرعی و به وسیله صیغه طلاق جاری شود، باید با اجازه دادگاه این امر صورت گیرد در غیر این صورت طلاق انجام گرفته دارای وجاهت قانونی نمیباشد و جرم است.
لذا اشخاصی که قصد انجام طلاق به این روش را دارند، باید درخواست طلاق مبارات را به دادگاه خانواده ارائه نمایند ، تا دادگاه برای آنها وقت رسیدگی تعیین کند، سپس دادگاه پس از انجام پروسه های قضایی در صورتی که متوجه شود که هر دو طرف میل و علاقه ای برای ادامه زندگی با یکدیگر را ندارد و زوجه برای این منظور مهریه خود را به زوج بخشیده است حکم طلاق مبارات زوجین را صادر میکند
آیا امکان رجوع در طلاق مبارات امکان پذیر است؟
همان طور که گفته شد طلاق مبارات یکی از اقسام طلاق بائن است و ویژگی اصلی طلاق بائن این است که پس از طلاق زوج حق رجوع به زوجه را در مدت زمان عده ندارد، ولیکن قانون گذار استثنائاتی برای رجوع مجدد زوج به زوجه پیش بینی شده است که در ادامه به آن میپردازیم:
رجوع زوجه از بخشش مهریه
چنانچه زوجه در مدت زمان عده از بخشش مهریه یا مالی که برای طلاق مبارات به زوج پرداخته کرده است پشیمان شود و قصد استرداد آن را داشته باشد زوج میتوانند مجددا به زوجه رجوع نماید و علقه زوجیت بین آنها ایجاد شود
عقد مجدد
یکی دیگر از راه هایی که هر یک از طرفین میتوانند مجددا به یکدیگر رجوع نماید انعقاد عقد نکاح بین آنها میباشد لذا در صورتی که مدت زمان عده تمام شده باشد زوجین میتوانند مجدد با یکدیگر ازدواج نمایند.
عده طلاق مبارات
عده مدت زمانی است که زوجه نمیتواند ازدواج یا رابطه داشته باشد. طبق قانون مدت زمان عده طلاق ۳ طهر میباشد، یعنی زوجه موظف است پس از طلاق ۳ مرتبه عادت ماهیانه را تجربه نماید، و در این مدت حق مدت ازدواج مجدد با فرد دیگری را ندارد، همچنین در صورتی که زوجه به دلیل بیماری عادت ماهیانه نبیند موظف است ۳ ماه عده خود را نگه دارد. شایان ذکر است در صورتی که زوجه در دوران علقه زوجیت نزدیکی نکرده باشد و یا به دلیل کهولت سن امکان بارداری نداشته باشد، نیاز به نگه داشتن عده ندارد.
