شرایط رجوع در طلاق رجعی چیست؟ یکی سوالاتی مهمی که در قوانین مدنی در بحث طلاق مطرح است رجوع به زوجه پس از طلاق در مدت زمان عده میباشد، که موجب برقراری مجدد علقه زوجیت میان طرفین میشود، لذا ما در این مقاله قصد داریم به پاسخ سوال شرایط رجوع در طلاق رجعی، بپردازیم.
شرایط رجوع در طلاق رجعی چیست؟
همان طور که عقد نکاح موجب برقراری علقه زوجیت بین زوجین میشود، طلاق و فسخ نکاح نیز موجب برهم زدن این رابطه میشود، اما میتوان گفت اصلی ترین راه انحلال عقد نکاح، طلاق میباشد، که دارای قواعد و مقررات مختص به خود میباشد و به دو نوع طلاق بائن و طلاق رجعی تقسیم میشود، تفاوت این دو طلاق در امکان رجوع مرد به همسر خود پس از طلاق میباشد، که در طلاق رجعی مرد این حق را دارد پس از طلاق در مدت زمان عده به همسر خود رجوع کند و مجددا عقله زوجیت را برقرار سازد.
اما در طلاق بائن امکان رجوع زوج در مدت زمان عده به زوجه وجود ندارد، زیرا که طلاق بائن اصولا به دلیل کراهتی که میان زوجین وجود دارد، صورت میگیرد، و دلیلی برای رجوع زوج به زوجه وجود ندارد، لذا قانونگذار این حق را از زوج سلب کرده است هر چند تحت شرایط خاصی در طلاق از نوع بائن نیز رجوع زوج به زوجه امکان پذیر است.
شرایط رجوع در طلاق رجعی
طبق قانون مرد این حق را دارد پس از طلاق رجعی، در مدت زمان عده به همسر خود رجوع نماید، و این رجوع باعث ایجاد مجدد علقه زوجیت میان طرفین می شود، ولیکن رجوع باید تحت شرایط خاصی انجام گیرد تا اثر خود را که باعث از بین بردن اثر طلاق میشود را بگذارد.
طبق ماده ۱۱۴۹ قانون مدنی، رجوع به هر لفظ یا فعلی حاصل میشود که دلالت بر رجوع کند مشروط بر اینکه مقرون به قصد رجوع باشد، بر این اساس رجوع به دو دسته لفظی و فعلی تقسیم میشود که بیانگر رجوع زوج به زوجه است که در ادامه به توضیح هر یک به صورت کامل میپردازیم.
رجوع لفظی
رجوع به معنای برگشت، مراجعه کردن و یا صرف نظر کردن از فعلی میباشد، لذا در طلاق رجعی به معنای مراجعه مرد به همسر خود پس از طلاق در مدت زمان عده میباشد، که به دلیل میل و علاقه که زوج دارد ممکن است به زوجه رجوع نماید، رجوع میتواند به صورت لفظی و بیانی انجام شود به عنوان مثال زوج به زوجه بگوید که من میخواهم دوباره با تو ازدواج کنم یا من به تو رجوع کردم، در هر صورت باید رجوع لفظی به نحوی باشد که قصد و انگیزه زوج را از رجوع به زوجه آشکار سازد.
رجوع فعلی
در رجوع فعلی زوج با اعمال و رفتار خود قصد رجوع خود را نشان میدهد این عمال باید به نحوی باشد که به معنای میل و علاقه زوج به زوجه است که منجر به رجوع زوج شده است مانند برقراری رابطه جنسی، بوسیدن، لمس کردن و..
موانع رجوع
در حقوق ایران قواعد و قوانین عقد نکاح و طلاق براساس شریعت اسلامی نگاشته شده است، لذا هر امری که در شرع اسلامی جایز و یا حرام دانسته شده باشد در قوانین ما نیز بر همان مبنا نگارش شده است لکن در منابع فقهی علاوه بر ذکر شرایط رجوع طلاق مواردی که مانع از رجوع به زوجه میشود نیز پرداخته شده است که در ادامه به ذکر مواردی از آن میپردازیم:
- در صورتی که مدت زمان عده طلاق پایان یابد زوج دیگر حق رجوع به زوجه را ندارد مگر آنکه دوباره به وسیله عقد نکاح علقه زوجیت را برقرار سازد.
- اگر مردی همسر خود را دو مرتبه طلاق دهد و در هر بار در مدت عده مجددا به همسر خود رجوع نماید، چنانچه بار سوم همسر خود را طلاق دهد، حق رجوع به زوجه را دیگر در مدت زمان عده نخواهد داشت و به عبارتی به یکدیگر حرام میشود.
آثار رجوع
با رجوع زوج به زوجه وظایف و تکالیفی ایجاد میشود که هر یک از زوجین باید آنها را رعایت نمایند:
- پس رجوع زوج به زوجه طلاق باطل میشود و رابطه زوجیت ادامه پیدا میکند.
- زوجه در زمان عده مستحق دریافت نفقه و میباشد و چنانچه زوج به او رجوع کند موظف است تمکین به عمل بیاورد.
نکات مهم در شرایط رجوع طلاق رجعی
برای رجوع در مدت زمان عده، زوج موظف نمیباشد برای رجوع خود شاهد داشته باشد، اما موظف است پس از رجوع به زوجه این امر را ثبت کند، اما چنانچه زوج پس پایان مدت عده اعلام نماید که به زوجه رجوع کرده است و زوجه این امر را تصدیق ننماید، باید برای اثبات این امر ادله بیاورد.
