داوری در طلاق یکی از مباحثی است که از گذشته تا به الان برای ایجاد صلح و سازش و حل اختلافات افراد مورد توجه جوامع قرارگرفته است لذا شاهد بوده ایم در گذشته افراد هنگامی که در مسائلی خانوادگی یا مالی به مشکل یا اختلافی مواجه میشدند برای حل این اختلافات به شخص معتمد مورد قبول یا فردی که به عبارتی سن زیادی داشت و از احترام زیادی برخوردار بود مراجعه میکردند.
لذا امروزه نیز در حقوق ایران داوری جهت رفع اختلافات و ایجاد صلح سازش میان افراد به خصوص زوجینی که مشکلاتی با یکدیگر دارند نقش مهمی دارد لذا در این مقاله قصد داریم به توضیح داوری در انواع طلاق و شرایط داوران برای انجام داوری در طلاق بپردازیم.
داوری در طلاق
همان طور که میدانید خانواده یک از ارکان مهم جامعه اطلاق میگردد بنابراین یکی از تلاش های جوامع حفظ این ساختار به وسیله فراهم کردن امکانات یا برگزاری جلسات مشاوره برای زوجین میباشد لذا در کشور ایران نیز برای حفظ نهاد خانواده تمهیداتی از قبیل برگزاری جلسات مشاوره و یا ارجاع به داوری در هنگام طلاق در نظر گرفته است.
بر اساس ماده ۲۷ قانون حمایت از خانواده در تمامی موارد طلاق به غیر از طلاق توافقی دادگاه موظف است زوجین را برای رفع اختلافات، به داوری ارجاع دهد، بنابراین هنگامی هر یک از زوجین جهت انجام طلاق یک طرفه طرفه از جانب زوج یا زوجه به دادگاه مراجعه میکند پس از اینکه قاضی طرفین را به صلح و سازش دعوت میکند در صورتی که به نتیجه ای نرسند دادگاه زوجین را برای حل اختلاف به داوری ارجاع میدهد تا ادامه حل اختلاف را داوری انجام دهد؛ در ادامه به نحوه انتخاب داور توسط دادگاه می پردازیم.
نحوه انتخاب داور توسط دادگاه برای داوری در طلاق
همان طور که گفته شد زوجینی که به جهت انجام طلاق یک طرفه به دادگاه مراجعه می نماید، دادگاه پس از بررسی نمودن دلایل هر یک از طرفین برای طلاق و دعوت طرفین برای سازش بین آنها در صورتی که به نتیجه ای نرسد موضوع را به جهت رفع اختلافات زوجین به داوری ارجاع میدهد، پس از ارجاع به داوری هر یک از زوجین مکلفند ظرف مدت ۷ روز از تاریخ ابلاغ دادگاه یک نفر از خویشاوندان را که دارای شرایط لازم میباشد به دادگاه معرفی نمایند.
در صورتی هیچ یک از طرفین فرد واجد شرایطی در میان اعضا خانواده یا خویشاوندان خود جهت معرفی به دادگاه نداشته باشد میتواند یک یا چند نفر از افراد واجد شرایط را با توافق خود به عنوان داور انتخاب کرده و به دادگاه معرفی نماید.
شرایط صحت داور برای داوری در طلاق
همان طور که گفته شد زوجین می توانند با توافق یکدیگر، یک یا چند نفر، اعم زن یا مرد را به عنوان داور انتخاب کرده، و به دادگاه معرفی نماید، ولیکن لازم به ذکر است، این افراد در صورتی مورد تایید دادگاه جهت داوری قرار می گیرند که دارای شرایط زیر باشند:
الف. افرادی که به عنوان داور انتخاب میشوند لازم است مسلمان باشند.
ب. با مسائل خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی آشنایی داشته باشد.
پ. افراد انتخاب شده از نزد خویشاوندان باید دارای ۳۰ سال سن و سایر افراد ۴۰ سال سن داشته باشد.
ت. متاهل باشد. (افرادی که به زوجه محرم هستند در صورتی که همسرشان فوت کرده یا جدا شدند در صورتی که شرایط دیگر را داشته باشد به عنوان داور پذیرفته می شوند)
ج. بین افراد معتمد باشد، و فسق و فجور آلوده نداشته باشد.
مراحل انجام داوری در طلاق
پس از اینکه زوجین فرد یا افرادی را به عنوان داور معرفی کردند، دادگاه صلاحیت داوران را بررسی کرده و در صورت داشتن صلاحیت آنها را انتخاب می کنند ، دادگاه موظف است مدت زمانی را برای انجام داوری تعیین کرده و وظایف داوران را به آنها ابلاغ نمایند، داوران می توانند برای انجام داوری حق‌الزحمه مشخص نمایند تا زوجین پرداخت نمایند.
داوران موظفند با برگزاری جلسات به صورت مشترک، یا در صورت غیاب یکی از طرفین، به صورت انفرادی اختلافات هریک از طرفین را با دقت برسی کرده و برای حل مشکلات و اختلافات آنها راه حل هایی ارائه نمایند، داوران موظفند در مدت تعیین شده توسط دادگاه نتیجه جلسات مبنی بر سازش یا عدم سازش زوجین را همراه با جزئیات آن به دادگاه ارسال نمایند، در صورتی که هیچ یک از زوجین در جلسات حاضر نشوند، داوران همچنان موظفند دلایل اختلافات را برسی کرده و به دادگاه گزارش نمایند.
پس از اینکه داور یا هیئت داوران گزارش خود را ارسال نمودند دادگاه اختیار دارد نظر داوران تایید و یا با ذکر دلیل رد نماید و زوجین را به داور یا مشاور دیگری ارجاع دهد.
تفاوت داور با مشاور
در رویه های قضایی دادگاه پس از قبول دلایل زوجین برای طلاق، آن ها را به مراکز مشاوره ارجاع میدهند، مراکز مشاوره مکان هایی هستند که در آن افرادی که به صورت تخصصی به وسیله ابزار های روانشناسی و روانشناختی در زمینه مشاوره طلاق و برسی و حل مشکلات زوجین فعالیت میکنند، و پس از ارجاع زوجین، این مراکز موظفند برای ارائه راه حل ها و حل اختلافات زوجین تعداد جلسات مشخصی را برگزار نمایند، و در پایان برگزاری تمام جلسات، نتیجه آن را مبنی بر سازش یا عدم سازش زوجین به همراه جزئیات آن به دادگاه ارسال نمایند.
داوری در طلاق توافقی
همان طور که گفته شد بر اساس ماده ۲۷ قانون حمایت از خانواده زوجین برای انجام طلاق توافقی، الزامی به جهت مراجعه به داور نیاز ندارند، ولیکن در اکثر رویه های قضایی زوجین موظفند برای طلاق توافقی جلسات مراکز مشاوره طلاق را گذرانده باشند.
برای اطلاع بیشتر از موضوع داوری در طلاق توافقی بر روی لینک زیر کلیک کنید.
سوالات مرتبط
داور در صورتی که زوجین از انتخاب داور سر باز زند چگونه انتخاب می شود؟
طبق ماده ۲۷ قانون حمایت از خانواده در صورت نبود فرد واجد شرایط در میان اقارب جهت انتخاب داور زوجین میتوانند افراد دیگری که از صلاحیت لازم برخوردار میباشند را انتخاب نمایند و در صورت امتناع هر یک از طرفین دادگاه میتواند به اختیار خود یا زوجین نسبت به انتخاب داور اقدام نمایند.
جهت دریافت لایحه تقاضای ارجاع به داوری بر روی لینک کلیک کنید
