قرارداد پیمانکاری یکی از انواع قراردادهایی است که در عرف به صورت گسترده مورد استفاده افراد جامعه قرار می گیرد، لذا در این مقاله سعی شده است، تا تمامی مطالب مربوط به قراداد پیمانکاری برای شما بیان شده باشد، تا بتوانید با مطالعه این مقاله، دامنه اطلاعات خود را در خصوص قرارداد پیمانکاری افزایش دهید.
قرارداد پیمانکاری (Construction contract)
قرارداد پیمانکاری یا به عبارتی قرارداد ساخت و ساز یکی از قراردادهای کاری می باشد، که بین طرفین قرارداد منعقد می شود، و به طبع آن برای طرفین، تعهداتی ایجاد می شود. در قرارداد پیمانکاری، طرفین کارفرما و پیمانکار خطاب می شوند، و هر کدام در مقابل یکدیگر دارای وظایفی هستند، به عنوان مثال، در این قرارداد، کارفرما (مالک) وظایف پیمانکار را مشخص می نماید، و پیمانکار شرایط خود را بیان می کند، لذا در صورتیکه موافق مفاد قرارداد باشند، آن را تنظیم می نمایند، و به تعهدات خود مبتنی بر قرارداد عمل می نمایند.
اشخاص در قراردادهای پیمانکاری
در قرارداد پیمانکاری، به طرفین قرارداد، کارفرما و پیمانکار می گویند، که در ادامه به توضح هر یک می پردازیم.
کارفرما (Employer) در قرارداد پیمانکاری
کارفرما یا مالک، کسی است که وظایف پیمانکار را طبق قرارداد پیمانکاری مشخص می نماید، و در قبال آن متعهد می شود، که اجرت یا حق الزحمه پیمانکار را پرداخت نماید. کارفرما هم می تواند شخص حقیقی باشد و هم شخص حقوقی، لذا در صورتیکه کارفرما شخص حقیقی باشد، اصطلاحا به این قرارداد، قرارداد پیمانکاری خصوصی می گویند، ولیکن اگر کارفرما شخص حقوقی (دولتی) باشد، به آن قرارداد، قرارداد پیمانکاری دولتی می گویند.
نکته: قرارداد پیمانکاری دولتی بدین معنا می باشد، که کارفرما دولت (ادارات یا ارگان های دولتی یا وابسته به دولت) است، لذا هر کارفرما حقوقی به منزله قرارداد پیمانکاری دولتی محسوب نمی شود.
پیمانکار (Contractors)
پیمانکار در لغت به معنای انجام دهنده کار می باشد، لذا در قرارداد پیمانکاری، به کسی که متعهد می شود، تا دستورات کارفرما را مطابق قرارداد در قبال دریافت مبلغی انجام دهد، پیمانکار می گویند. پیمانکار در اغلب اوقات شخص حقیقی می باشد، ولیکن گاهی اوقات شخص حقوقی نیز می باشد، لذا اینکه همیشه پیمانکار شخص حقیقی می باشد، باوری غلط است.
شرایط قرارداد پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری دارای شرایطی خاص است، و در صورتیکه این شرایط در تنظیم قرارداد رعایت نشده باشد، مونجر به بی اعتبار بودن قرارداد می شود، لذا در صورتیکه قصد تنظیم این قرارداد را دارید، حتما نکات زیر را مورد توجه قرار دهید، یا در صورتیکه از مهارت لازم برای تنظیم قرارداد پیمانکاری برخوردار نمی باشید، می توانید با مشاوران داپکده درخواست خود را در ارتباط بگذارید، تا قرارداد شما توسط وکلای مجرب ما تنظیم شود. در ادامه مطلب به شرایط این قرارداد می پردازیم.
شرایط عمومی قرارداد پیمانکاری
در هنگام تنظیم قرارداد پیمانکاری، باید حتما به قانون حاکم بر آن توجه نمود، لذا اگر قرارداد برخلاف قانون کار، بیمه و تامین اجتماعی منعقد شده باشد، آن قرارداد ماهیتا دارای اعتبار نمی باشد، همچین اگر این قرارداد بخواهد در سطح بین الملل تنظیم شود، باید قواعد تجارت بین المللی در آن رعایت شود، تا در آینده برای طرفین مشکلاتی را ایجاد ننماید. حال اگر قصد تنظیم قرارداد پیمانکاری چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور را دارید، می توانید درخواست خود را از طریق فرم زیر ثبت نمایید، تا مشاوران ما در اسرع وقت با شما تماس حاصل فرمایند، و راهنمایی های لازم را در خصوص تنظیم قرارداد پیمانکاری به شما ارائه دهند.
شرایط خصوصی قرارداد پیمانکاری
اصولا در وهله اول در تنظیم قرارداد پیمانکاری، شرایط عمومی رعایت می شود، ولیکن بعضی از شرایط منوط به توفقات طرفین است، که به آن شرایط خصوصی قرارداد می گویند، لذا حتما این شرایط را در هنگام تنظیم قرارداد پیمانکاری خود قید نمایید، تا در صورت بروز اختلاف، شبه یا تردیدی برای انجام وظایف طرفین قرارداد وجود نداشته باشد. لذا اگر می خواهید قرارداد پیمانکاری شما بدون هیچ گونه نقص و ایرادی تنظیم شود، می توانید از طریق تماس با شماره ۰۹۱۵۵۸۲۵۱۳۰ درخواست خود را به مشاوران داپکده اعلام نمایید، تا قرارداد مد نظر شما تنظیم شود.
شرایط تنظیم قرارداد پیمانکاری
در تنظیم قرارداد پیمانکاری علاوه بر موارد فوق، شرایط دیگری نیز وجود دارد، که رعایت آنها بسیار حائز اهمیت است، که در ادامه به این شروط می پردازیم.
درج مشخصات کامل طرفین
در این قرارداد، باید مشخصات کارفرما و کارپذیر درج شود، زیرا اگر یکی از طرفین قرارداد، مشخص نباشد، چگونه می توان قرارداد را منعقد کرد، لذا باید مشخصات کامل طرفین در قرارداد پیمانکاری ذکر شود.
موضوع قرارداد
اگر می خواهید قرارداد پیمانکاری تنطیم نمایید، حتما موضع قرارداد را مشخص کنید، زیرا اگر موضوع مشخص نشده باشد، علاوه بر آنکه قرارداد دارای اعتبار نمی باشد، اصولا به تبع آن نیز وظایف پیمانکار مشخص نمی باشد.
محل انجام کار
اگر قرارداد پیمانکاری شما در خصوص ساخت و ساز یک ساختمان می باشد، حتما محل انجام کار، پیمانکار را مشخص نمایید، زیرا در صورتیکه مرتکب تخلفی شد، شما بتوانید بواسطه ی قرارداد خود، او را محکوم نمایید.
تعهدات طرفین
مهم ترین رکن در تنظیم قرارداد پیمانکاری، مشخص بودن تعهدات طرفین می باشد، لذا اگر تعهدات طرفین مشخص نباشد، نمی توان او را به انجام کاری مجبور کرد، لذا حتما در قراردادهای خود، تعهدات طرفین را مشخص نمایید.
اگر تعهدات در قرارداد مشخص نشده باشد، تکلیف چیست؟
در صورتیکه تعهدات طرفین در قرارداد مشخص نشده باشد، نمی توان درخواست الزام به انجام تعهدات را خواستار شد.
سایر موارد
از سایر شروط در این قرارداد، می توان به حق السعی پیمانکار (حق اجرت او) ، نحوه تمدید قرارداد، مزایای پایان کار و .. اشاره نمود، لذا نکات فوق، تنها بخش اندکی از شرایط تنظیم قرارداد پیمانکاری بود، که باید هنگام تنظیم آن رعایت شود، حال اگر تمایل به تنظیم قرارداد پیمانکاری دارید، می توانید با مشاوران ما از طریق شماره ۰۹۱۵۵۸۲۵۱۳۰ تماس حاصل فرمایید، تا شرایط را برای شما بازگو نمایند.
انواع قراردادهای پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری دارای انواع مختلفی می باشد، که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند، لذا در ادامه به انواع این قرارداد می پردازیم.
قرارداد پیمانکاری دائمی
اصولا این قرارداد پیمانکاری، به صورت دائمی در جهت تسریع انجام پروژه، مابین طرفین منعقد می شود، این قرارداد دارای یک سری معایب و یک سری مزایا می باشد، که در ادامه به آن می پردازیم.
معایب قرارداد پیمانکاری دائمی
معمولا هیچ قراردادی بدون عیب نمی باشد، ولیکن در این قرارداد چون به صورت دائم منعقد می شود، مشکلاتی را برای طرفین در آینده ایجاد می نماید، که در ادامه به این مشکلات می پردازیم.
پرداخت هزینه بیش از حد
اگر در قرارداد پیمانکاری، شما (کارفرما) از فعالیت پیمانکار اطلاعی نداشته باشید، احتمال دارد، تا ایشان از اعتماد شما سوء استفاده نماید، لذا مونجر به بروز هزینه های بیش از حد پروژه برای شما می شود.
تاخیر در انجام پروژه
در این گونه قراردادها، چون پیمانکار به صورت ثابت می باشد، لذا نگرانی در تحویل پروژه ندارد، لذا در صورتیکه می خواهید، چنین مشکلی برای شما بروز نکند، توصیه می شود، تا مدت اتمام انجام پروژه را در قرارداد قید نمایید، تا در صورت تاخیر، یا جریمه پرداخت نماید، یا از مبلغ پرداختی به او در صورت تاخیر کسر شود.
فسخ قرارداد
هنگامی که قرارداد پیمانکاری به صورت دائم تنطیم می شود، شرایط فسخ یک طرفه در آن دشوار می باشد، مگر آنکه طرفین در خصوص فسخ این قرارداد با یکدیگر توافقاتی داشته باشند.
مزایا قرارداد پیمانکاری دائمی
موارد فوق بخشی از معایب این قرارداد پیمانکاری بود، حال ناگفته نماند، این قرارداد از مزایاهایی برخوردار می باشد، که در ادامه به این مزایا می پردازیم.
صرفه جویی
با انعقاد این قرارداد، در مدت پروژه و هزینه های مرتبط به آن صرفه جویی می کنید، و متحمل هزینه های کمتری برای پرداخت می شوید، مگر انکه پیمانکار بخواهد از اعتماد شما سوء استفاده نماید، که در این حالت مسئله متفاوت می باشد.
بهترین تصمیم
اصولا در قرارداد پیمانکاری دائمی، چون پیمانکار از ابتدای پروژه با کارفرما بوده است، لذا می تواند، بهترین تصمیم را نسبت به مراحل پروژه اخذ نماید، مثلا در وهله اول برای شروع پروسه، آن قسمتی که کار راه انداز تر است، انجام می شود، سپس به موارد جزئی رسیدگی شود. همین تصمیم باعث کمتر مصرف شدن بودجه مالی کارفرما می شود، که مستلزم آن، اخذ بهترین تصمیم نسبت به مرحله اجرایی پروژه می باشد.
قرارداد پیمانکاری موقت
برخلاف قرارداد پیمانکاری دائمی، این قرارداد برای همیشه یا مدت طولانی نمی باشد، بلکه به صورت موقت یا کوتاه مدت انجام می شود، که یک سری معایب و مزایاهایی دارد،که در ادامه بحث به آن می پردازیم.
مزایای قرارداد پیمانکاری موقت
این قرارداد دارای مزایای متفاوتی می باشد، که موارد ذیل تنها بخش اندکی از این مزایا می باشد.
هزینه کمتر
در قرارداد پیمانکاری موقت، پیمانکار باید در مدت مشخص شده پروژه را به اتمام برساند، لذا دیگری تاخیر در اجرای این قرارداد معنایی ندارد، ولیکن بازهم در جهت احتیاط شما می توانید، شرط تاخیر در تحویل پروژه را در قرارداد خود ذکر نمایید، تا پیمانکار به جدیت موضع پی ببرد.
فسخ قرارداد
چون قرارداد پیمانکاری موقت محدود به زمان می باشد، لذا طرفین برای فسخ آن با مشکلات خاصی مواجه نمی شوند، همچنین هنگامی که مدت قرارداد به پایان بپذیرد، قرارداد فسخ شده و دیگر نیازی نیست، طرفین برای فسخ قرارداد اقدامی را انجام دهند.
معایب قرارداد پیمانکاری موقت
قرارداد پیمانکاری موقت علاوه بر مزایا، دارای معایبی به تبع آن می باشد، که در ادامه به این معایب می پردازیم، البته موارد زیر تنها بخش اندکی از معایب این دسته از قراردادها می باشد.
مشکلات هزینه
در این قرارداد چون اصولا طرفین یکدیگر را به طور کامل نمی شناسند، لذا احتمال دارد، تا پیمانکار هزینه تراشی کند، و باعث شود، تا کارفرما مبلغ بیشتری را برای انجام پروژه پرداخت نماید، یا آنکه کافرما در پرداخت وجه پیمانکار تاخیر نماید.
نحوه مشخص شدن هزینه ها در قراردادهای پیمانکاری
در قرارداد پیمانکاری، برای مشخص کردن هزینه های پروژه، روش های متفاوتی در بر گرفته می شود، که به شرح ذیل می باشد.
پیمانکاری امانی
اگر قرارداد پیمانکاری شما، تحت روش تک عاملی (امانی) منعقد شده باشد، اصولا پیمانکار در کارهای اجرایی نقشی ندارد، و بیشترین مسئولیت و اجرای کارهای پروژه در اختیار کارفرما می باشد، لذا در این گونه پروژه ها، خود کارفرما مبلغ را توسط راهنمایی هایی پیمانکار مشخص می نماید. البته شایان ذکر است، چون در روش پیمانکاری امانی، بیشترین کارهای اجرایی با کارفرما می باشد، لذا این روش بیشتر در پروژه های کوچک مورد استفاده قرار می گیرد.
پیمانکاری مقطوع Lump sum
در این روش کارهای اجرایی، طراحی و… پروژه بیشتر با پیمانکار می باشد، لذا کارفرما دیگر در بحث اجرایی پروژه نقشی ندارد، بلکه تنها مسئولیت نظارت و تایید پروژه را بر عهده دارد، معمولا در این قرارداد، مبلغ پروژه توسط پیمانکار مشخص شده است، لذا باید پروژه را کامل تحویل دهد، یا مبلغی برای همان قسمت پروژه مشخص کرده است، را آماده تحویل کافرما دهد. معمولا در عرف نیز بیشتر از این نوع قرارداد پیمانکاری استفاده می شود، زیرا معقولانه تر نیز به نظر می رسد.
پیمانکاری متعارف Conventional
در قرارداد پیمانکاری، کافرما با پیمانکاران متعددی قرارداد منعقد می نماید، به عنوان مثال در قراردادهای پیمانکاری ساختمانی، کافرما برای لوله کشی ساختمان یک پیمانکار مشخص می نماید، برای اجرای سقف کاذب یک پیمانکار دیگر، لذا در این قراردادهای پیمانکاری، هر کدام آنها مبلغ اجرایی و طراحی پروژه خود را جداگانه به کارفرما اعلام می نماید، و کارفرما از هزینه های مربوطه به پروژه آگاه می شود. انعقاد این قرارداد پیمانکاری اصولا توصیه نمی شود، زیرا هم باعث افزایش مدت انجام پروژه می شود، هم آنکه کافرما بخواهد، پیمانکاران متعددی پیدا کند، زمان بر می باشد، لذا بیشتر باعث اتلاف وقت می شود.
روش های پرداخت هزینه در قرارداد پیمانکاری
کافرما مبلغ انجام پروژه را در این قرارداد، با روش های متفاوتی پرداخت می نماید، که در ادامه به این روش های پرداخت می پردازیم.
مبلغ مشخص (Lump sun)
در این روش برای تمامی مراحل انجام پروژه یا بخش خاصی از پروژه مبلغ آن توسط پیمانکار مشخص شده است، لذا در صورتیکه مبلغ مشخص شده مورد تایید کافرما باشد، مبلغ به پیمانکار برای انجام مراحل پروژه مطابق قرارداد پرداخت می شود، لذا اگر میخواهید متحمل هزینه بیشتری در ادامه پروژه نگردید، حتما قبل از انعقاد قرارداد بخواهید، تا پیمانکار مبلغ انجام پروسه را مشخص نماید.
مبلغ سنجشی (Measurement contracts)
روش مبلغ سنجشی در قرارداد پیمانکاری بدین نحو می باشد، که پیمانکار پس از دیدن محل کار و شرایط کار، تنها مبلغ حدودی کاری را مشخص می نماید، و محاسبه ی مبلغ نهایی پروژه در اتمام کار می باشد. اصولا کافرمایانی که برای انجام پروژه عجله دارند، از این روش استفاده می نمایند، حال در این وضعیت دو دیدگاه ایجاد می شود، کارفرما یا با مبلغ حدودی که پیمانکار مشخص می نماید، قرارداد را منعقد می کند، یا آنکه با مبلغ اعلام شده توسط پیمانکار مخالفت می نماید.
شایان ذکر است، در این قراردادها چون مبلغ نهایی در اتمام پروژه مشخص می شود، لذا احتمال اینکه شما متحمل هزینه هایی زیادی گردید، بسیار وجود دارد، لذا اصولا از انجام پروژه بدین نحو خودداری نمایید.
باز پرداخت هزینه Cost Reimbursement
هنگامی که کافرمایی برای پرادخت هزینه قرارداد پیمانکاری خود، روش بازپرداخت هزینه را اتخاذ می کند، در واقع ریسک بالایی را پذیرفته است، زیرا در این روش، کارفرما هزینه های اولیه و لازمه پروژه را مانند، هزینه کارگران و پیمانکار رو پرداخت می کند، و پس از آنکه سودی از محل پروژه عایدش شود، دیگر هرینه های مرتبط به انجام پروژه را به پیمانکار پرداخت می نماید.
پرداخت درصدی با حداکثر قیمت (Pay interest at the maximum price)
اگر کافرما هزینه انجام پروژه را به صورت پرداخت درصدی با حداکثر قیمت پرداخت نماید، لذا دست پیمانکار در اجرای پروژه باز می باشد، و می تواند پروژه را در مدت کوتاهی به اتمام برساند، و از مواد عالی برای انجام پروژه استفاده نماید، البته ناگفته نماند، که در این روش امکان تعدی و تفریط پیمانکار وجود دارد، لذا این نکته مد نظر خود قرار دهید.
بیمه در قرارداد پیمانکاری
در قرارداد پیمانکاری طبق ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی، کارفرمایان و پیمانکاران موظف به بیمه کردن کارگران خود می باشند، لذا می تواند گفت که در قراردادهای پیمانکاری بیمه اجباری می باشد. البته در این ماده قانون تامین اجتماعی رعایت حال کارفرما لحاظ شده است، به گونه ای که در این ماده بیان دارد، کارفرما موظف است پنج درصد کل مبلغ قرارداد پیمانکاری را نزد خود نگه داشته تا پیمانکار اقدام به دریافت مفاصاحساب (تسویه حساب) از تامین اجتماعی گردد و در نهایت اقدام به پرداخت آن پنج درصد کند.
شایان ذکر است، اگر پیمانکار اقدام به دریافت مفاصاحساب ننماید، و به وظیفه خود (بیمه کردن کارگران) عمل نکرده باشد، یا بدهی به تامین اجتماعی داشته باشد، مسئول پرداخت بدهی به سازمان تامین اجتماعی بر عهده ی کارفرما خواهد بود، لذا در این مورد نظارت های لازم را بر پیمانکار خود داشته باشید، تا برای شما چنین مشکلی بروز پیدا نکند.
انواع بیمه در قرارداهای پیمانکاری
در ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی به دلیل آنکه قراردادهای پیمانکاری دارای اقسام مختلفی می باشد، لذا برای این قراردادها بیمه به سه طریق قابل انجام می باشد، که در ادامه به آن می پردازیم.
بیمه قراردادهای مشمول ضوابط طرح های عمرانی
در اینگونه قراردادهای پیمانکاری، پیمانکار نیاز به پرداخت حق بیمه کارگران ندارد، لذا مسئول پرداخت حق بیمه، کارفرما می باشد، که اصولا پیمانکاران این نوع بیمه را در قراردادهای خود لحاظ می کنند، زیرا دیگر مسئولیتی در این قبال ندارند.
بیمه قراردادهای غیرعمرانی
بیمه افراد در این قرارداد پیمانکاری به صورت جدولی می باشد، لذا پیمانکاران برای پرداخت حق بیمه، از جدول حق بیمه استفاده می نمایند، این موارد شامل؛ الف. بیمه خدماتی،مکانیکی ب. بیمه دستمزدی و خدماتی ج. قراردادهایی با هزینه مشترک طرفین د.خدماتی، مکانیکی و دستی می باشد.
بیمه قرادادهای موارد خاص غیرعمرانی
اگر بیمه قراردادهای پیمانکارانی از موارد ذکر شده در بیمه قراردادهای غیر عمرانی نباشد، بیمه در موارد خاص محسوب می شود، و بیشتر کافرمایان و پیمانکاران سعی می کنند، بیمه در قرارداد پیمانکاری خود را این چنین منعقد نمایند، زیرا حق بیمه ای که در قراردادهای موارد خاص غیرعمرانی پرداخت می شود، کمتر است.
درخواست تنظیم قرارداد پیمانکاری
با توجه به مطالب فوق، به اهمیت قرارداد پیمانکاری در روابط خود پی بردید و این که باید در این قراردادها حتما حق بیمه پرداخت شود، لذا اگر تمایل به تنطیم قرارداد پیمانکاری توسط وکیل مجرب و حرفه ای دارید، می توانید با شماره ۰۹۱۵۵۸۲۵۱۳۰ جهت تنظیم قرارداد پیمانکاری خود تماس بگیرید تا راهنمایی های لازم خدمت شما ارائه گردد.
نمونه قرارداد پیمانکاری
مجموعه ی داپکده برای رفاه حال شما عزیزان، نمونه قراردادهای پیمانکاری آماده کرده است، تا در صورت نیاز از آن ها برای روابط کاری خود استفاده نماییدو. جهت مشاهده بروی «قراردادهای پیمانکاری» کلیک نمایید.
