نحوه دفاع در پرونده شرب خمر یکی از چالش هایی میباشد که اکثر از اشخاصی که قصد دارند از متهمین یا مرتکبین این جرم دفاع نمایند با آن مواجه میشوند، لکن با توجه به سختی مجازات این جرم دفاع از اتهام انتصابی متهم به بسیار حساس و پیچیده میباشد، لذا ما در این مقاله قصد داریم به نحوه دفاع در پرونده شرب خمر بپردازیم و تمامی سوالات شما را در این زمینه پاسخ دهیم.
نحوه دفاع در پرونده شرب خمر
برای درک هر چه بهتر این موضوع ابتدا بهتر است به مفهوم شرب خمر بپردازیم، شرب خمر یکی از موضوعاتی میباشد که در شرع اسلامی به عنوان فعل حرام در تلقی شده و برای آن مجازات سختی پیش بینی شده است، فلذا با توجه به اینکه قوانین کشور ما نیز ریشه در فقه و شرع اسلامی دارد بنابراین شرب خمر و نوشیدن مشروبات الکلی به تبع این قواعد جرم انگاری شده است.
بر اساس ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی شرب خمر عبارت است از نوشیدن، تزریق کردن یا دود کردن هر نوع ماده مستی آور به هر میزانی که باشد، بنابر این تعریف هر گونه مصرف نوشیدنی های الکلی مانند، عرق، شراب، ودکا و.. به هر میزان که باشد جرم است و دارای مجازات تعیین شده در قانون میباشد، لذا برای دفاع در پرونده شرب خمر در وهله اول تسلط به مفاد قانونی برای دفاع الزامی و ضروری است.
شایان ذکر است مصرف نوشیدنی هایی که درجه الکل آنها کمتر از حد سایر نوشیدنی های الکلی است مانند آب جو نیز شامل مجازات شرب خمر است.
مجازات شرب خمر
همان طور که گفته شد در شرع اسلام شرب خمر حرام است و برای آن مجازات حد تعیین شده است، لذا قانونگذار نیز بر اساس مجازات تعیین شده توسط شارع مقدس، مجازات شرب خمر را در صورت اثبات ۸۰ ضربه شلاق حدی در نظر گرفته است، بر این اساس هر کس مرتکب جرم شرب شده باشد در صورتی که اتهام وی در دادگاه اثبات شود به مجازات ۸۰ ضربه شلاق حدی محکوم میشود.
ادله اثبات شرب خمر
جرم شرب خمر زمانی توسط دادگاه احراز میشود که به وسیله ادله و مدارکی که توسط قانون مشخص شده است اثبات شود، لذا تا زمانی که ادله کافی و مستدل برای اثبات جرم وجود نداشته باشد دادگاه نمیتواند متهم را به محکوم به مجازات شرب خمر نماید بنابر این شخصی که در مقام دفاع از متهم حضور دارد باید در وهله اول بتواند با اطلاع از ادله ای موجب اثبات شرب خمر در دادگاه میشود راهی برای دفاع از حق متهم پیش بینی کند لذا در ادامه به ادله اثبات جرم شرب خمر میپردازیم:
اقرار
اقرار به معنای بیان کردن خبری علیه خود است، و یکی از معتبر ترین ادله اثبات دعوی حقوقی و کیفری میباشد که در دادگاه دارای جایگاه ویژه میان سایر ادله است، فلذا با توجه به قانون مجازات اسلامی در صورتی که شخصی در دادگاه، دادسرا ۲ مرتبه اقرار نماید که مرتکب شرب خمر شده است، محکوم به مجازات جرم شرب خمر میشود، در این موضوع باید توجه داشت که اقرار به شرب خمر تنها نزد مقام قضایی صالح دارای اعتبار است و در صورتی که در سایر مراجع انتظامی و قضایی به وسیله زور و .. صورت گیرد فاقد اعتبار است.
شهادت
شهادت به معنای بازگو کردن موضوعی است که پیش تر اتفاق افتاده و شاهد، جزئا یا کلا، نظاره گر واقعه بوده است و با حضور در محکمه بر حدوث واقعه مشاهده شده شهادت میدهد، لکن بر اساس قانون مجازات اسلامی با شهادت ۲ شاهد مرد عاقل، بالغ جرم شرب خمر اثبات میشود.
علم قاضی
علم قاضی از دیگر مواردی است که به عنوان ادله اثبات جرایم کیفری در قانون پیش بینی شده است و میتواند جرم شرب خمر را اثبات نماید، از مسائلی که در موضوع علم قاضی به عنوان ادله جرم شرب خمر مطرح است، تست و آزمایش های مختلفی از قبیل آزمایش خون، تنفس، ادرار و.. میباشد که میتواند نشان دهنده مصرف مشروبات الکلی توسط فرد باشد، فلذا در صورتی که این آزمایشات و سایر بینه به نحوی باشد که بتواند برای قاضی یقیین ایجاد کننده که متهم مرتکب شرب خمر شده است متهم به مجازات ۸۰ ضربه شلاق حدی محکوم میشود.
راه های دفاع در پرونده شرب خمر
در علم حقوق اصطلاحا ادله ای که میتواند شخصی را محکوم به جرمی نماید، همان ادله میتواند از باعث تبرعه شخص شود لکن توانایی یک شخص در استفاده از مهارت های حقوقی خود و اطلاع از رویه های قضایی میتواند در نحوه دفاع جرم شرب خمر بسیار تاثیر گذار واقع شود، در ادامه به ذکر مواردی میپردازیم که متناسب با پرونده شما میتواند بهترین راه دفاع در پرونده شرب خمر واقع شود:
عدم اقرار یا انکار آن
همان طور که گفته شد اقرار یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوی میباشد، فلذا اگر شخصی به جرم شرب خمر متهم شده باشد، مهم ترین چیزی که میتواند ارتکاب او را به شرب خمر اثبات نماید، اقرار خود بر علیه خود میباشد، بنابراین افرادی که به جرم شرب خمر متهم یا دستگیر میشوند نباید به هیچ وجه اقرار نماید، و یا اگر مرتبه اول اقرار نمودند در بار دوم از اعتراف به ضرر خود داری نمایند.
شایان ذکر است با توجه به اهمیت اقرار به عنوان ادله اثبات جرم انکار اقرار پس از ۲ مرتبه امری غیر قابل قبول است اما با توجه به اینکه این جرم دارای مجازات حدی است چنانچه متهم پس از اقرار آن را انکار نماید اگر برای قاضی اثبات شود اقرار تحت شرایط نادرستی صورت گرفته و یا و سایر ادله همخوانی ندارد میتواند انکار متهم را بپذیرد
زیر سوال بردن شهود
در موضوع شهادت باید حد اقل دو شاهد مرد شرب خمر را مشاهده و دیده باشند و از مستی آور بودن مایع نیز اطلاع داشته باشند، فلذا چنانچه بتواند صحت ادعای شاهدان را با تردید مواجه کرد میتواند از مجازات شرب خمر تبرئه شد، به عنوان مثال شرب خمر معمولا به صورت دسته جمعی انجام میگیرد بنابراین اگر شخصی قصد شهادت بر علیه شما را داشته باشد میتوان این اتهام را به او نیز وارد کرد که شاهد نیز در آن زمان مرتکب جرم شرب خمر شده است و قوه عقلانی او زایل شده است
و یا اگر شخص شاهد همراه دیگران اقدام نوشیدن نکرده است و صرفا نظار گر واقعه بوده چگونه اطمینان داشته است که مایع مصرفی، مست کننده و دارای الکل بوده است و نه آب یا ابمیوه که شاید به همراه مواد مخدر بوده است؟! این موارد میتواند در صورتی که در جای صحیح از شهود سوال پرسیده شود موجب شک و تردید شهود و نتیجه تردید قاضی شود که باعث ساقط شدن مجازات حد شرب خمر است
توبه
شرب خمر یک عمل حرام است و نه تنها موجب زایع شدن حق الله میشود بلکه باعث زایل شدن حق النفس و حق الناس نیز میگردد، لکن در صورتی که شخص مرتکب جرم شرب خمر شده باشد، توبه میتواند باعث گذشت خداوند از حق خود شود زیرا که خداوند رحیم است و در مواردی خطای گناهکاران را میبخشد اما با توجه به اینکه دو حق دیگر پایمال میگردد، قاضی نمیتواند صرفاً با اعلام توبه، متهم را تبرئه نماید، اما اگر توبه تحت شرایط زیر خاصی انجام گیرد موجب تخفیف مجازات و سقوط حد میشود:
اگر توبه قبل از اثبات جرم انجام گیرد موجب تخفیف مجازات میشود.
اگر اثبات جرم به وسیله اقرار متهم صورت گرفته باشد توبه میتواند باعث تخفیف در مجازات شود، اما در سایر ادله این امکان وجود ندارد.
شایان ذکر است در صورت تخفیف مجازات میتوان در خواست آزادی مشروط پس از گذشت یک سوم مجازات و یا درخواست پابند الکترونیک برای گزراندن حبس در بیرون زندان را تقاضا نمود
سوالات متداول
در ادامه به پاسخ سوال های مرتبط با بهترین راه دفاع در پرونده شرب خمر میپردازیم
آیا آزمایش و گرفتن تست های مختلف میتواند باعث اثبات شرب خمر شود؟ یا خیر؟
در پاسخ باید گفت آن چیزی که از نظر فقها به عنوان ادله اثبات جرم شرب خمر مطرح است اقرار متهم و شهادت ۲ شاهد میباشد، ولیکن یکی از ادله اثبات دعوی کیفری که برای جرم شرب خمر نیز صادق است علم قاضی میباشد، که قاضی میتواند با در نظر گرفتن شرایط متهم و همچنین تست و آزمایش های مختلف ارتکاب شرب خمر را اثبات نماید و لیکن آن چیزی که در مجازات شرب خمر مطرح است وجود حدود شرعی میباشد که در صورت شک و تردید قاضی این مجازات ساقط میشود.
به صورت کلی آزمایش هایی که ماموران به جهت تشخیص الکل در بدن انجام میدهند دارای انواع مختلفی از قبیل تست دم و باز دم در تنفس، آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایش بزاق دهان و آزمایش مو میباشد که در بیشتر موارد به دلیل اینکه اثر الکل در بدن تا ۲۴ ساعت باقی میماند قابل بررسی نمیباشد و دستگاه های آزمایش تنفسی که توسط ماموران در هنگام دستگیری انجام میگیرد به دلیل وجود خطا و همچنین عدم به روز رسانی و کالیبره کردن آنها دقت چندانی ندارند
و تنها به وسیله آزمایش مو است که میتوان مشخص کرد حتی ه آیا متهم مرتکب شرب خمر شده است یا خیر، که این خود بستگی دارد که مو شخص از ته کوتاه شده باشد یا اینکه رنگ شده باشد که موجب عدم دقت این آزمایش و بی اعتباری آن میشود، اما به صورت کلی و آنچه که شرع مشخص کرده است نمیتوان به وسیله تست ها و آزمایش های مختلف جرم شرب خمر را اثبات کرد مگر اینکه تمامی شواهد و مدارک دال بر مصرف شراب و مشتقات آن توسط متهم باشد که قاضی میتواند در صورت عدم تردید متهم را محکوم به حد نماید.
