یکی از موضاعاتی که در حضانت وجود دارد، بحث ملاقات فرزندان است، همانطور که در مقاله حضانت فرزندان توضیح داده شد، مدت حضانت فرزندان (دختر و پسر) تا ۷سالگی بر عهده مادر است، و پس از آن، برای فرزند دختر، تا ۹ سالگی، و فرزند پسر، تا ۱۵ سالگی برعهده پدر می باشد، و پس از رسیدن فرزندان به این سنین، مبنای حق حضانت تصمیم فرزندان در نظر گرفته میشود.
لازم به توضیح است، حضانت یکی از والدین، مانع از برقراری ارتباط با فرزند برای طرف دیگر نمی شود، و قانون برای حفظ حقوق طرفین، قرار ملاقات هایی را برای فرزند در نظر گرفته است، که باعث قطع ارتباط کودک با والدین خود به طور کامل نشود، لذا ما در این مقاله قصد داریم به، موضوع ملاقات فرزندان بپردازیم و مصادیق آن را برای شما توضیح دهیم .
ملاقات فرزندان
طبق ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، چناچه به علت طلاق و یا به هر جهت دیگر والدین فرزند، در یک منزل سکونت نداشته باشند، هر کدام از والدین که فرزند تحت حضانت وی نمی باشد، حق ملاقات با فرزند خود را دارد، بنابراین قانون در زمانی که فرزند تحت حضانت یکی از والدین باشد، مدت زمانی را برای برقراری ارتباط، در قالب قرار ملاقات فرزند برای طرف مقابل در نظر می گیرد، همچنین طرفین میتوانند، بدون مراجعه به دادگاه به صورت توافقی این قرار ملاقات را تنیظم کنند، و چنانچه به توافق نرسند، دادگاه بر اساس مصلحت و نیاز عاطفی فرزند، مدت زمان ملاقات را تعیین می نماید .
لازم به ذکر است، این قرار منحصر به پدر و مادر فرزند نمیشود، و هر یک از اقارب نزدیک مانند خواهر، برادر، پدر بزرگ و مادر بزرگ و..،میتوانند با فرزند مذکور ملاقات داشته باشند.
ملاقات فرزندان قبل طلاق
گاهی شرایطی به وجود می آید که زوجین، به سبب مواردی از قبیل، دوری از یکدیگر و یا، مدت زمانی که برای اتمام تشریفات طلاق زمان می برد، درخواست حضانت فرزند را مطرح می نمایند، لذا قانون گذار در ماده ۱۱۷۴ مدنی، در موضوع ملاقات فرزند به این مورد اشاره دارد که، به هر دلیلی که زن و شوهر در یک خانه سکونت نکنند، در مدت زمانی که یکی از زوجین مسئولیت حضانت فرزندان را بر عهده داشته باشد، طرفی که حضانت ندارد، میتواند در مکان یا زمانی که به توافق زوجین رسیده است، با فرزند خود ملاقات داشته باشد، و یا با مراجعه به دادگاه برای تعیین زمان و مکان قرار ملاقات اقدام نمایند.
ملاقات فرزندان پس از طلاق
بر اساس ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، چنانچه طلاق بین زوجه صورت گرفته باشد و این طلاق، اعم از توافقی و یا یک طرفه باشد، بعد از جدایی، هریک از زوجین میتوانند، چنانچه حضانت برای طرف دیگری باشد، قرار ملاقاتی با فرزند خود داشته باشد.
تعین زمان و مکان ملاقات فرزندان
یکی از مهمترین موضوعات در بحث قرار ملاقات فرزندان، تعیین زمان و مکان این قرار میباشد، به طوری که باعث لطمه های روحی و یا جسمی فرزند نشود، تعیین این قرار چنانچه مورد توافق دو طرف واقع نشود، میتوانند با مراجعه به دادگاه برای تعیین قرار ملاقات اقدام نمایند، و دادگاه مکلف است بر اساس مصلحت فرزند و نیازی که، به هریک از والدین دارد (به عنوان مثال فرزندی که شیرخواره نیاز زیادی به پدر ندارد، ولیکن فرزند ۸ ساله نیازمند ارتباط بیشتری با پدر خود است.) مکان و مدت زمان قرار ملاقات فرزند را تعیین نمایند.
لازم به ذکر است، قانون مدت زمان و یا مکان دقیقی را برای قرار ملاقات مشخص نکرده است، ولیکن در رویه دادگاه زمان ملاقات به مدت ۲۴ ساعت تا ۷۲ ساعت (بر حسب نیاز کودک این مدت زمان کمتر و یا بیشتر است) میباشد، و چنانچه مکانی مشخصی، برای ملاقات فرزند بین طرفین به توافق نرسیده باشد دادگاه موظف است، شرایطی را برای قرار ملاقات فرزند محیا کند، که منجر به آسیب های روحی وی نشود.
برای اطلاعات بیشتر از موضوع تعین زمان برای ملاقات فرزند کلیک کنید
دستور فوری ملاقات فرزند چیست ؟
چناچه یکی از ابوین که حضانت فرزند را بر عهده دارد، اجازه قرار ملاقات را به طرف مقابل ندهد، طرف شاکی میتواند، با مراجعه به دادگاه دادخواست تقاضای قرار ملاقات بدهد، و همزمان میتواند دادخواست قرار ملاقات فوری فرزند را به دادگاه تقدیم نماید، که باعث میشود دادگاه، حین رویه پرونده نیز قرار ملاقاتی برای طرف متقاضی در نظر بگیرد.
آیا حق ملاقات فرزند سلب می شود ؟
جواب این سوال هم بله است و هم خیر، زیرا در قانون شرایطی که مانع از ملاقات فرزند شود وجود ندارد، ولیکن در رویه چنانچه شرایطی خاصی به وجود بیاید که باعث آسیب جسمی یا روحی شدید به فرزند شود، دادگاه مانع از ملاقات میشود، که میتوان به جنون شدید، انحراف جنسی و … اشاره نمود، لازم به ذکر است، ابوین در هر شرایطی میتوانند با فرزند خود ملاقات داشته باشند و دادگاه مکلف است، ملاحظات لازم را برای این قرار ملاقات در نظر بگیرند و موارد ذکر شده فقط در شرایط ضروری، مانع از ملاقات فرزند میشود .
مجازات های منع ملافات فرزندان
قانون گذار مجازات هایی را برای جلوگیری از قرار ملاقات تعیین نموده، که به شرح زیر است:
براساس ماده ۵۴ قانون حمایت از خانواده، چناچه والدی که حضانت بر عهده او است، مانع قرار ملاقات قانونی طرف دیگر با فرزند شود، برای مرتبه اول به مجازات درجه هشت (تا ۳۰ میلیون ریال) و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می شود.
طبق ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده، چناچه یکی از طرفین حکمی از دادگاه برای ملاقات فرزند داشته باشد و طرف دیگر مانع از اجرای حکم ملاقات گردد، بر حسب تقاضا ذینفع به دستور دادگاه تا زمان اجرای حکم مورد بازداشت قرار می گیرد.
همچنین به موجب ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی اصلاحی جزای نقدی ۱۳۹۹/۸/۱۱، اگر کسی از دادن طفلی که به او سپرده شده است در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند، امتناع کند به مجازات از چهل و پنج روز تا سه ماه حبس یا به جزای نقدی ۱۵۰۰۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال، محکوم خواهد شد.
سوالات مرتبط
آیا کودک می تواند با پدر زندانی یا مادر معتاد قرار ملاقات داشته باشد ؟
پدر چنانچه در حبس باشد، این حق را دارد که فرزند خود را ملاقات کند، و یا فرزند این حق را دارد، در صورت اعتیاد مادرش با او ملاقات داشته باشد، لذا تشخیص مصلحت کودک در این موارد بر عهده دادگاه صالح می باشد .
