شرایط کار اتباع بیگانه تابع شرایط پیش بینی شده در قانون کار می باشد و اگر کارفرمایی خلاف این امر نیروی اتباع بیگانه استخدام نماید، مشمول مجازات های تعیین شده در قانون کار خواهد شد، فلذا در ادامه به توضیحات بیشتر این مقوله می پردازیم.
شرایط کار اتباع بیگانه در قانون کار
برای آنکه اتباع بیگانه یا همان تبعه های کشورهای خارجی در ایران مشغول به کار شوند، بایستی اولاً دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده و ثانیاً مطابق قوانین و آیین نامه های مربوطه، پروانه کار دریافت نمایند.
شرایط صدور پروانه کار اتباع بیگانه
وزارت کار و امور اجتماعی با رعایت شرایط ذیل در مورد صدور روادید با حق کار مشخص برای اتباع بیگانه موافقت و پروانه کار صادر خواهد کرد، فلذا در صورتیکه اشخاص فاقد شرایط ذیل باشند، پروانه کار برای آن ها صادر نمی گردد.
- مطابق اطلاعات موجود در وزارت کار و امور اجتماعی در میان اتباع ایرانی آماده به کار افراد داوطلب واجد تحصیلات و تخصص مشابه وجود نداشته باشد.
- تبعه بیگانه دارای اطلاعات و تخصص کافی برای اشتغال به کار مورد نظر داشته باشد.
- از تخصص تبعه بیگانه برای آموزش و جایگزینی بعدی افراد ایرانی استفاده شود.
شایان ذکر است، براساس تبصره ماده ۱۲۱ قانون کار، احراز شرایط مندرج در موارد فوق با هیات فنی اشتغال است. ضوابط مربوط به تعداد اعضاء و شرایط انتخاب آنها و نحوه تشکیل جلسات هیات، به موجب آیین نامه ای خواهد بود که با پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی به تصویب هیات وزیران می رسد.
کدام اتباع بیگانه برای اشتغال نیازی به پروانه کار ندارند؟
اتباع بیگانه ای که در مشاغل ذیل بخواهند فعالیت نمایند، نیازی به پروانه کار ندارند، این دسته از مشاغل به شرح ذیل می باشد:
- اتباع بیگانه ای که منحصراً در خدمت ماموریت های دیپلماتیک و کنسولی با تایید وزارت امور خارجه هستند.
- کارکنان و کارشناسان سازمان ملل متحد و سازمان های وابسته به آنها با تایید وزارت امور خارجه.
- خبرنگاران خبرگزاری ها و مطبوعات خارجی به شرط معامله متقابل و تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شرایط تمدید پروانه کار اتباع بیگانه
برای آنکه پروانه کار اتباع بیگانه توسط وزارت کار و امور اجتماعی، تمدید و تجدید شود، نیاز به شرایط ذیل می باشد و در صورتیکه اتباع مشمول شرایط ذیل نباشد، پروانه کار ایشان تمدید یا تجدید نمی گردد، این شرایط به قرار ذیل است:
- تبعه بیگانه ای که دارای همسر ایرانی باشد.
- تبعه بیگانه ای که حداقل ده سال مداوم در ایران اقامت داشته باشد.
- مهاجرین کشورهای بیگانه خصوصاً کشورهای اسلامی و پناهندگان سیاسی به شرط داشتن کارت معتبر مهاجرت و یا پناهندگی و پس از موافقت کتبی وزارتخانه های کشور و امور خارجه.
مدت اعتبار صدور یا تمدید پروانه کار اتباع بیگانه
به استناد ماده ۱۲۴ قانون کار، پروانه کار تبعه بیگانه برای مدت یک سال صادر یا تمدید و یا تجدید می شود.
شرایط صدور پروانه موقت کار اتباع بیگانه
اگر در مواردی که مصلحت صنایع کشور، اشتغال فوری تبعه بیگانه را به طور استثنایی ایجاب کند، وزیر مربوطه مراتب را به وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می نماید و با موافقت وزیر کار و امور اجتماعی برای تبعه بیگانه، پروانه کار موقت بدون رعایت تشریفات مربوط به صدور روادید با حق کار مشخص (موارد فوق)، صادر خواهد شد.
شایان ذکر است، براساس قانون کار مدت اعتبار پروانه کار موقت حداکثر سه ماه است و تمدید آن مستلزم تایید هیات فنی اشتغال اتباع بیگانه خواهد بود و پس از انقضاء مدت مزبور و عدم تمدید آن توسط هیات فنی اشتغال، پروانه کار صادر شده فاقد اعتبار تلقی می گردد.
اتباع بیگانه معاف از پرداخت حق صدور، تمدید و یا حق تجدید پروانه کار
گاهی اوقات بنا به دلایلی تبعه بیگانه از پرداخت هزینه های تمدید یا صدور پروانه کار معاف می باشند و وزارت کار و امور اجتماعی می تواند در صورت ضرورت و یا به عنوان معامله متقابل اتباع بعضی از دول و یا افراد بدون تابعیت را (مشروط بر آن که وضعیت آنان ارادی نباشد) پس از تایید وزارت امور خارجه و تصویب هیات وزیران از پرداخت حق صدور، حق تمدید و یا حق تجدید پروانه کار معاف نماید.
شرایط کار اتباع بیگانه در صورت قطع رابطه استخدامی
به موجب قانون تبعه بیگانه مکلف است، در مواردی که به هر عنوان رابطه استخدامی آن ها با کارفرما قطع می شود، ظرف مدت شانزده روز پروانه کار خود را در برابر اخذ رسید، به وزارت کار و امور اجتماعی تسلیم نماید یا کارفرما مکلف است ظرف پانزده روز، مراتب را به وزارت کار و امور اجتماعی اعلام کند و وزارت کار و امور اجتماعی در صورت لزوم، اخراج تبعه بیگانه را از مراجع ذی صلاح درخواست می کند.
استعلام نظر وزارت کار و امور اجتماعی در چه زمانی الزامی است؟
قبل از اقدام به عقد هر گونه قراردادی که موجب استخدام کارشناسان بیگانه می شود، کارفرمایان مکلف اند، نظر وزارت کار و امور اجتماعی را در مورد امکان اجازه اشتغال تبعه بیگانه استعلام نمایند.
