دعوی تمکین زن چیست؟ یکی از شیعه ترین دعاوی در دادگاه های خانواده، دعوی تمیکن زن می باشد، در این دعوی اگر مرد، نفقه ی زن را پرداخت نماید، زن مکلف به تمکین ازمرد می باشد، مگر تحت شرایط خاصی که زن می تواند از تمکین خودداری نماید، که در ادامه به آن می پردازیم.
تمکین زن
تمکین در لغت به معنای الزام و فرمان برداری می باشد، و طبق قانون به محض جاری شدن صیغه بین زوجین، رابطه زوجیت تشکیل شده و حقوق وتکالیفی نسبت به یکدیگر پیدا میکنند، که به آن تمکین می گویند.
در ذهنیت عموم، تمکین فقط اختصاص به زوجه دارد، درحالی که زوج هم بعد از خواندن صیغه ازدواج، وظایفی نسبت به زوجه دارد، و باید در برخی از موارد از زوجه تمکین نماید، لذا در صورتیکه به آن وظایف عمل نکند، زن می تواند علیه مرد، دعوی تمکین را مطرح نماید.
انواع تمکین
در قانون تمکین به دو دسته عام و خاص تقسیم شده است .
تمکین عام
انجام وظایفی که زن به صورت کلی در جامعه، خانواده و امور زندگی دارد و می بایست، از خواسته های شرعی مرد اطاعت کند، مانند حسن معاشرت، خوش اخلاقی، پذیرفتن مرد به عنوان ریاست خانواده، تربیت فرزندان و … می باشد، لازم به ذکر است، عرفا تمکین عام مختص به زن نمی باشد، بلکه مرد نیز موظف به تمکین عام از زن می باشد.
تمکین خاص
این نوع از تمکین، شامل انجام وظایفی در خصوص روابط زناشویی و تامین نیاز های جنسی یکدیگر می شود، و زوجین موکلف به تمکین خاص از یکدیگر می باشند، همچنین در صورتیکه هر بک دارای شرایط خاصی اعم از بیماری، ناتوانی جسمی و عذر موجه ای باشندف می توانند از تمکین خاص، خودداری نمایند، لذا در این حالت، اگر زوجه تمکین خاص به عمل نیارود، ناشزه محسوب نمی شود.
عدم تمکین زن
هر گاه زن از انجام وظایف خود نسبت به مرد سرباز زند، مشروط بر اینکه دلیل قانع کننده ای نداشته باشد ناشزه به حساب آمده و طبق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی مستحق نفقه نخواهد بود ،و مرد میتواند درخواست ازدواج مجدد خود را به ددگاه ارائه بدهد، و دادگاه بعد از بررسی شرایط آقا می تواند با این درخواست موافقت نماید.
جهت اطلاع از نحوه دادخواست ازدواج مجدد میتوانید با کلیک بروی آن مقاله را در سایت داپکده مطالعه نمایید.
نشوز چیست؟
نشوز در اصطلاح به معنی ناسازگاری کردن زن با شوهر است، و در حقوق به معنای، عدم تمکین زن نسبت به خواسته های شوهرش می باشد، و به کسی که از دستورات شوهر خود پیروی نمی نماید، ناشزه می گویند.
علل موجه عدم تمکین زن
اگر عدم تمکین زن در خصوص هریک از شرایط ذیل باشد، مستحق دریافت نفقه است، و می تواند از تمکین خودداری نماید، لذا در این حالت ناشزه محسوب نمی شود.
الف. در صورت مبتلا بودن مرد به بیماری های مقاربتی، زن می تواند درخصوص تمکین خاص از رابطه جنسی، خوداری نماید.
ب. بیماری که باعث ناتوانی زن بشود، به حدی که نتواند وظایفش را نسبت به شوهر خود ادا کند.
ج. اگر بودن زن و مرد در یک خانه موجب خوف مالی ،شرافتی، جسمی برای زن شود، زن می تواند خانه ای جدا گانه اختیار کند، و در صورت محرض شدن ضررها، دادگاه حکم بازگشت به خانه شوهر را نخواهد داد.
د. زن تا زمانی که مهریه خود را به صورت کامل دریافت نکرده باشد، می تواند، از حق حبس خود استفاده نموده، و تمکینی انجام ندهد. ( در صورتی که هیچگونه رابطه نزدیکی با همسر خود نداشته باشد که در ادامه کامل توضیح داده شده است.)
و. اگر زن در مدت عادت ماهیانه خود قرار داشته باشد، به صورتی که برقراری روابط جنسی موجب آسیب به زوجه شود، زوجه میتواند از تمکین خاص خوداری کند.
حق حبس چیست؟
این حقی است، که به زوجه اجازه میدهد تا زمانی که مهریه خود را کامل دریافت ننموده است از تمیکن سر باز بزند، همچنین این حق در صورتیه به زوجه تعلق می گیرد، که زوجه هیچگونه رابطه جنسی یا اصطلاحا تمکین خاص با همسر خود برقرار نکرده باشد.
عدم تمکین مرد
در صورتی که مرد از انجام وظایف خود، بدون دلیل موجه سر باز زند، به طوری که موجب عسر و حرج شود، زن می تواند بعد از اثبات این موضوع در دادگاه، درخواست طلاق خود را از دادگاه خواستار شود.
جهت اطلاع از موارد عسر و حرج کلیک کنید.
رابطه محل سکونت با تمکین زن
طبق قانون، تعین محل سکونت یکی از وظایف مرد به عنوان رییس خانواده می باشد، و زن وظیفه دارد، از خواسته وی طبعیّت نماید، مگر در صورتیکه، حق تعین سکونت به زن داده شده باشد و یا اینکه، زندگی در خانه شوهر منجر به خوف یا آسیب مالی، جانی و یا شرافتی شود، و در صورتیکه زن بتواند آن را در دادگاه اثبات کند، دادگاه حکم برگشت به خانه شوهر را صادر نخواهد کرد، و خانم پس از اتمام دادرسی به نفع خود، می تواند در خانه ای که اختیار کرده است سکونت کند.
حال با توجه به مطالب گفته شده، تمکین زن با محل سکونت آن رابطه ی مستقیم دارد.
آیا مرد می تواند از کارکردن خانم جلوگیری کند؟
طبق قانون مدنی زوج میتواند، در صورتی که شغل خانم، منافاتی با انجام امور خانواده و یا حیثت خود یا زن داشته باشد، و یا در صورتیکه نتواند از شوهر خود تمکین به عمل بیاورد، درخواست جلوگیری از اشتغال خانم را بخواهد.
آیا درآمد زن تاثیری در مبلغ نفقه یا تمکین او دارد؟
خیر، درآمد و شغل زوجه در صورتی که مشکلی برای تمکین او ایجاد ننماید، هیچ تاثیری ندارد، و درآمد زوجه تاثیری در مبلغ دریافتی بابت نفقه ندارد، زیرا طبق قانون پرداخت نفقه بر عهده زوج میباشد.
