تنظیم لایحه بطلان معامله

تنظیم لایحه بطلان معامله امری تخصصی و بسیار حساس است چرا که برای بطلان معامله باید به نکات و دلایل مختلفی دست یازید و توجه نمود. اصولا بر اساس اصول حقوقی که در دادگاه ها به کار گرفته می شود معاملات لازم الاجراء و لازم الاتباع هستند و نمی توان به بهانه ای از اجرای قرارداد و معامله خودداری کرد. بنابراین بطلان قرارداد و اثبات آن کاری بسیار دشوار است. همچنین تنظیم لایحه بطلان معامله دقت فراوانی را می طلبد چرا که بطلان قرارداد آثار خاصی را برای طرفین معامله خواهد داشت.

معامله چیست؟

معامله در لغت به معنای تجارت و داد و ستد می باشد. در اصطلاح، معامله به همان عقد یا قرارداد اطلاق می شود که بیشتر در قرارداد های مالی به کار می رود. بر اساس قانون مدنی می توان معامله را اینگونه تعریف کرد که معامله عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.

معاملات می توانند اقسام مختلفی داشته باشند و قواعد متفاوتی برای آنها وجود داشته باشد. به عنوان مثال وقتی شما خانه ای را خریداری می کنید معامله و عقد بیع منعقد می کند. یا وقتی جایی را اجاره می کنید معامله و عقد اجاره منعقد کرده اید. در واقع می توان گفت معامله همان عقد است که برای قرارداد های مالی به کار می رود و به قرارداد های غیرمالی مانند عقد نکاح معامله اطلاق نمی شود.

در چه مواردی می توان بطلان معامله را درخواست کرد؟

مواردی که طبق قانون می توان بطلان معامله را درخواست کرد متعدد و متفاوت هستند. چنانچه قرارداد شرایط صحت معاملات را نداشته باشد از ابتدا باطل خواهد بود. به عنوان مثال در همه معاملات قصد طرفین و رضایت آنها لازم است لذا اگر قصد معامله به دلایلی مانند بیهوشی، خواب و… وجود نداشته باشد یا معامله به سبب فشار و اجبار صورت بگیرد می توان بطلان چنین معامله ای را خواست.

نکته دیگری که می توان به واسطه آن بطلان معامله را درخواست کرد بحث اهلیت طرفین معامله است. در واقع افرادی که می خواهند با یکدیگر معامله کنند باید عاقل و بالغ و رشید باشند. چنانچه یک طرف معامله یا هردو طرف آن مجنون یا صغیر غیرممیز باشند معامله باطل خواهد بود.

چنانچه مورد معامله معلوم و معین نباشد معامله باطل خواهد بود. معلوم بودن مورد معامله به این معناست که طرفین معامله به جنس، وصف و مقدار مورد معامله آگاه باشند مثلا بدانند که یک کیلو برنج معامله می کنند. معین بودن مورد معامله به این معناست که طرفین در تشخیص مورد معامله دچار جهل و تردید نشوند مثلا خرید یک آپارتمان از یک مجموعه به طوری که آن آپارتمان مشخص نباشد باعث بطلان معامله خواهد بود.

لازم به ذکر است جهت معامله باید مشروع باشد در غیر اینصورت چنانچه جهت معامله در قرارداد ذکر شده باشد و نامشروع باشد، عقد باطل خواهد بود. به عنوان مثال اگر در قرارداد اجاره ذکر شده باشد اجاره محل به منظور تهیه و تولید مشروبات الکلی می باشد دیگر معامله باطل خواهد بود. در موارد دیگری مانند معامله فضولی، معامله اکراهی، شروط باطل و مبطل عقد و… می توان تقاضای بطلان معامله را نمود که باید به صورت تخصصی بررسی شود.

بطلان معامله چه آثاری دارد؟

یکی از نکاتی که حساسیت تنظیم لایحه بطلان معامله را بالا می برد همین بحث آثار بطلان معامله خواهد بود. در واقع کسی که می خواهد معامله را باطل کند باید آثار آن را بسنجد که آیا به نفع او خواهد بود یا به ضرر او می شود، در غیر اینصورت ممکن است مشکلات متعددی برای شخص به وجود بیاید. در پایین به بررسی بیشتر این آثار پرداختیم.

در صورتی که بطلان معامله ثابت شود دیگر آن معامله دارای اثر و اعتبار قانونی نخواهد بود، چه معامله از اول باطل باشد و چه به علت امری عارضی معامله باطل گردد. در واقع عقد باطل هیچ گونه حیات و اثر حقوقی نخواهد داشت و طرفین عقد نیز در برابر هم تعهدی نخواهند داشت و انتقال مالکیتی صورت نمی گیرد. در این صورت طرفین معامله باید عوضین و بهای معامله را که از هم دریافت کرده اند به یکدیگر پس دهند چراکه مالیکتی دیگر در این خصوص وجود ندارد.

تنظیم لایحه بطلان معامله

همانطور که پیش تر به کرات گفتیم در تنظیم لایحه بطلان معامله باید دقت خاصی نمود در غیر اینصورت ممکن است با مشکلات متعددی مواجه شوید و مجبور به تحمل آثاری شوید که آن را اراده نکرده اید.

در تنظیم لایحه بطلان معامله می توان به عدم وجود شرایط صحت معاملات اشاره کرد. شرایط صحت معاملات عبارتند از: قصد طرفین و رضای آنها، اهلیت طرفین، معلوم و معین بودن مورد معامله، مشروعیت جهت معامله که در صورت عدم وجود هریک از این شرایط معامله باطل خواهد بود. به عنوان مثال در صورتی که یکطرف معامله با زور مجبور به انعقاد قرارداد شده باشد می تواند در لایحه تنظیمی بطلان معامله را خواستار شود.

چنانچه مال غیر مورد معامله واقع شده باشد از آنجا که این معامله فضولی محسوب می شود مالک اصلی می تواند با ارائه اسناد و مدارک مالکیت، بطلان معامله فضولی را در لایحه خود خواستار شود.

همچنین همانطور که پیش تر بیان شد معاملات صغیر غیرممیز و افراد مجنون از اول باطل خواهد بود و اثری بر آن مترتب نخواهد بود. معاملات صغیر ممیز و سفیه در امور مالی غیر نافذ است و ولی یا قیم می تواند نسبت به ابطال این معاملات یا تنفیذ آنها اقدام کند.

نکته ی دیگری که می توان در لایحه بطلان معامله به آن استناد نمود بحث شروطی است که باعث بطلان عقد می گردند. شروط مصرح در قرارداد و معامله چنانچه باعث جهل به یکی از عوضین و بهای معامله شوند یا خلاف مقتضای ذات عقد باشند باعث بطلان معامله می شوند. به عنوان مثال چنانچه در عقد بیع شرط شود مالکیت مبیع منتقل نشود معامله باطل خواهد بود و هریک از طرفین قرارداد می تواند در لایحه خویش بطلان معامله را بخواهد.

قالب لایحه بطلان معامله

لایحه بطلان معامله به صورت تخصصی با توجه به محتویات و مدارک موجود در پرونده توسط وکیل تنظیم می گردد و در قالب فایل word تقدیم شما عزیزان می گردد تا چنانچه خواستید در آن تغییری ایجاد کنید دچار مشکل نشوید. شما می توانید لایحه تنظیمی را با مراجعه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگاه صالح ارسال نمایید.