بررسی طرح قانون کاهش حبس مجازات جرایم مواد مخدر
در نشست علنی مورخ ۷ تیر ۱۴۰۱، مجلس تقاضای یک فوریت در مورد طرح الحاق یک ماده به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری را بررسی کردند، و سر انجام با ۱۳۰ رای موافق، ۴۳ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از ۲۰۴ آرای ماخوذه با تصویب این طرح موافقت کردند.
موافقان تصویب فوریت بررسی طرح اصلاح قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
حسن نوروزی به عنوان نماینده رباط کریم، با استناد به اصول ۳۶، ۳۷ و ۱۶۶ قانون اساسی، در خصوص برخورد با مجرمین، بیان کرد، بیشتر مجرمان در زندان، محکوم به جرایم مواد مخدر هستند، که طبق گزارشات حدود ۷۰ درصد زندانیان را تشکیل می‌دهند، لذا تصویب این طرح، باعث کاهش تعداد زندانیان می شود.
طبق اظهارات ایشان، در خصوص قانون کاهش مجازات های حبس تعزیری مصوب ۲۳ اردیبشه ۱۳۹۹، هیچ اصلاحی در حبس‌های جرایم مواد مخدر صورت نگرفته است، لذا با تصویب این فوریت باعث می شود، تا فرصت کافی برای مسئولان زندان‌ها فراهم شود که از نظر ارزشی و حمایتی بتوانند شیوه‌های تنبیهی اصولی و اثرگذار را پیاده سازی کنند، به همین دلیل این طرح پیشنهاد شده و فوریت آن نیز به دلیل کثرت زندانیان و عدم فرصت برای اصلاح و تربیت زندانیان است.
همچنین، احد آزادی خواه با بیان اینکه اینجا موضوع درباره حدود نبوده بلکه درباره حد تعزیری است، گفت: قرار نیست افراد باسابقه ملاک و مد نظر این طرح باشند بلکه افرادی در آن در نظر گرفته شده اند که سابقه کیفری مؤثر نداشته اند.
نماینده مردم ملایر، نیز معتقدند که، یک خطا از سوی یک فرد نباید روی خانواده و زندگی اش تأثیر بگذارد، یادآور شد، بی سرپرستی زنان جوان و کودکان و همچنین مشکلات معیشتی از جمله مسائلی است به دلیل طول مدت زندانی یک فرد ایجاد می شود.
عضو مجمع نمایندگان استان همدان در ادامه خاطرنشان کرد، این طرح ضمن اینکه در مجازات تخفیف قائل می شود برای فرد یک دوره مراقبت قرار می دهد تا خدمات جایگزین به جای حبس در نظر گرفته شود.
مخالفان تصویب فوریت بررسی طرح اصلاح قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
محمدرضا صباغیان بافقی اظهار دارد، علیرغم اینکه با کاهش جرایم و آمار زندانیان موافق هستیم اما برخورد در مجازات با متخلفان ضروری است و اگر برخورد صورت نگیرد، مجرمان جری می شوند، لذا اگر میزان مجازات جرایم مواد مخدر کاهش پیدا کند، باعث افزایش مجرمین می شود.
همچنین در ادامه، نماینده مردم مهریز و بافق در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه آمار زندانیان به دلیل برخی مصوبات افزایش یافته، عنوان کرد، نباید به گونه قانونگذاری شود که دوره زندانی ها کم شده و از سوی دیگر باعث افزایش جرم شود چنانچه زمانی حمل ۵ کیلو مواد مخدر و ۳۰ گرم هروئین مجازات اعدام داشت اما امروز این مجازات برای حمل ۱۰۰ کیلوگرم است که نه تنها باعث کاهش تعداد زندانیان نشده بلکه باعث افزایش جرم نیز شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه افراد با دیدن اینکه حکم اعدام ندارند، عفو شده و قاچاق نیز برای آنها درآمدزا است به جرم خود ادامه می دهند، اظهار داشت: یک نفر ۱۲ بار بازداشت می شود اما چون به سرعت آزاد می شود هراسی ندارد. از سوی دیگر قانونی گذاشته ایم که جرائم زیر ۲۰ میلیون تومان را جزء مجازات های عمومی نمی دانیم و فقط با شاکی خصوصی این موضوع بررسی می شود که همین عامل، باعث افزایش جرم شده است.
سرانجام فوریت بررسی طرح اصلاح قانون کاهش حبس مجازات جرایم مواد مخدر
سرانجام نمایندگاه مجلس در نشست علنی ۷ تیرماه ۱۴۰۱، با ۱۳۰ رای موافق، ۴۳ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از ۲۰۴ آرای ماخوذه با تصویب این طرح موافقت کردند.
طرح اصلاح قانون کاهش حبس مجازات جرایم مواد مخدر شامل چیست؟
در این طرح ماده ۱۶، باید به قانون کاهش مجازات های حبس تعزیری اضافه گردد، و به شرح ذیل می باشد.
ماده ۱۶ ) مجازات های حبس تعزیری مربوط به جرایم مواد مخدر ، در مورد محکومین فاقد سابقه کیفری موثر در جرایم مواد مخدر ، به نصف کاهش می یابد . چنانچه دادگاه حداکثر مجازات کاهش یافته را کافی نداند می تواند مناسب با شرایط و اوضاع و احوال جرم ارتکابی و خصوصیات مرتکب ، علاوه بر مجازات تکمیلی مقرر در ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی مرتکب را با رعایت شرایط زیر به یک یا چند مورد از مجازات های جایگزین موضوع ماده ۶۴ قانون مجازات اسلامی به شرح زیر محکوم نماید.
الف:دوره مراقبت که مدت آن با توجه به نوع مجازات به شرح زیر می باشد.
در مجازات های حبس درجه ۱ به مدت ۴ سال
در مجازات های حبس درجه ۲ به مدت ۳ سال
در مجازات های حبس درجه ۳ به مدت ۲ سال
در مجازات های حبس درجه ۴ به مدت ۱ سال
ب:انجام خدمات عمومی رایگان که مدت آن با توجه به میزان مجازات به شرح زیر می باشد.
در مجازات های حبس درجه ۱ تا ۳ سال
در مجازات های حبس درجه ۲ تا ۲ سال
در مجازات های حبس درجه ۳ تا ۱ سال
در مجازات های حبس درجه ۴ و کمتر تا ۶ ماه
ج:پرداخت جزای نقدی روزانه که مبلغ آن با توجه به انواع مجازات حبس به شرح زیر می باشد.
در مجازات های حبس درجه ۱، یک هشتم تا یک ششم درآمد روزانه ، برای مدت ۳ سال
در مجازات های حبس درجه ۲، یک هشتم تا یک ششم درآمد روزانه ، برای مدت ۲ سال
در مجازات های حبس درجه ۳، یک هشتم تا یک ششم درآمد روزانه ، برای مدت ۱ سال
در مجازات های حبس درجه ۴ و کمتر ، یک هشتم تا یک ششم درآمد روزانه ، برای مدت ۶ ماه
تبصره ماده (۴۵) الحاقی به « قانون مبارزه با مواد مخدر » مصوب ۳/ ۸/ ۱۳۶۷ و اصلاحات بعدی حذف و یک تبصره به شرح زیر به آن افزوده می شود :
تبصره ) تعیین مجازات و اجرای آن در مورد محکومین جرایم موضوع این قانون، تابع مواد « قانون مجازات اسلامی» مصوب ۱۳۹۲ مجلس شورای اسلامی و اصلاحات بعدی آن خواهد بود و جز در مورد مرتکبین دارای شرایط موضوع بند های ( الف) و (ب) و (پ) و (ت) ماده ۴۵ کلیه تدابیر ارفاقی و اصلاحی و تدابیر تامینی و تربیتی موضوع قانون یاد شده توسط دادگاه قابل اجرا خواهد بود.
شرایط افراد مشول طرح فوریت کاهش مجازات حبس تعزیری چیست؟
با توجه به این طرح، افرادی که مرتکب جرایم مواد مخدر شده باشند، در صورتیکه دارای سابقه ی کیفری موثر نباشند، مجازات آن ها به نصف کاهش می یابد، و یا در صورتیکه دادگاه حداکثر مجازات را برای مجرم کافی نداند، به یکی از مجازات های جایگزین فوق محکوم می نماید، لذا اجرایی شدن این طرح، مستلزم تایید آن توسط شورای نگهبان می باشد، که بایستی تا آن زمان صبر نمود.
